Maykop Adıge Khasesi, düzenlenen yuvarlak masa toplantısında, Gönüllü Halk Milisleri (DND) konusundaki karşıtlığını bir kez daha dile getirdi.
“Adıgey cumhuriyetinde düzenlenen Gönüllü Halk Milisleri kanunuyla Kazaklardan oluşturulan askeri güç kabul edilemez.”
Maykop Adıge Khase’nin DND konusundaki yaklaşımı, Adıgey Milli İşler, Halk ve Medya ile İlişkiler Komitesi bünyesinde yapılan yuvarlak masa toplantısında ve aynı gün yapılan Khase’nin kendi yönetim kurulu toplantısında ifade edildi.
Yuvarlak masa toplantısı, Adıgey başkanlığı genel idaresi başkan yardımcısı, federal yönetim organları ve iç politika idaresi başkanı Hamed Meşlok’un çalışma odasında yapıldı.
Yuvarlak masa toplantısına Adıgey yönetiminden Milli İşler, Halk ve Medya ile İlişkiler Komitesi Başkanı Asker Şhalahov, Adıgey başkanlığı genel idaresi başkanı Vladislav Fedorov ve yardımcısı Hamed Meşlok katıldı.
Sivil toplum adına ise toplantıya Adıge Khase sivil hareketi Başkanı Adam Bogus, Adıge Khase Maykop şehir şubesi başkanı Adam Hakuz, Maykop Khase Başkanı Zaurbi Çundışko, Yunan, Tatar, Azeri liderler ve diğer sivil toplum kuruluşları ile Kazaklar katıldı.
Asker Şhalahov, yerleşim yerlerinde Kazak devriyelerin dolaşmasına izin verilmemesi gerektiğini dile getirdi ve tüm ilçe ve kasabalardan temsilcilerin katılımıyla geniş çaplı bir toplantı yürütülmesi önerisinde bulundu.
Adam Bogus konuşmasında, kanunun federal düzeyde kabul edildiğini belirtti ve “istesek de istemesek de Kazak devriyeleri Adıgey Cumhuriyeti’nde de hizmet edecek. Savunabileceğimiz tek şey, buraya Çerkes milislerin de katılımının kabul edilmesidir” ifadesinde bulundu.
Hamed Meşlok tartışmalar esnasında bilgisayarla meşgul olduğu için tartışmalara katılmadı.
Vladislav Fedorov da kanunun artık federal düzeyde kabul edildiğini ve artık geriye sadece kol bantlarının ve DND simgesinin ne olacağını tartışmanın kaldığını hatırlattı. Yapılan bu toplantının ise, kanunun Adıgey düzeyinde de kabul edilmesi öncesindeki toplumsal müzakere olduğunu ifade etti.
Adıgey Azerbaycan topluluğu temsilcisi Gabil Rizayev de Kazaklarla birlikte Çerkesler de devriye nöbetine çıksalardı bu duruma karşı olmazdım ifadesinde bulundu. Avukat olan Rizayev, şu anda yürürlükte olan devriyeler hakkındaki federal kanununu kabul ettiğini, kanunun Adıgey’de de kabul edilmesini uygun gördüğünü ifade etti.
Yunanlılar adına Aristotel Spirov, DND oluşumuyla ilgili kanunun kabul edilmesi halinde sonuçları konusunda büyük endişeleri olduğunu ifade etti. Spirov “Milletler arası ilişkilerin güzel olduğu ve bir uyum ortamının hakim olduğu ülkemizde Kazak milislerin varlığının ne gibi sonuçlar doğuracağını kestirmek zor” dedi.
DND organizasyonuna tümüyle karşı olduğunu belirten Adıgey Rusya Ermeni Birliği Başkanı Onik Nigoyev, Kazak milislerin varlığının daha da vahim olduğunu dile getirdi.
Zaurbi Çundışko kesin bir ifadeyle Fedorov’a karşı çıktı. Yuvarlak masa toplantısının, başkanlığını yaptığı Maykop Khase tarafından düzenlendiğini, toplantıya kola bandı rengini ve DND amblemindeki tasvileri tartışmak için gelmediklerini ifade etti. Çundışko, toplantıyı Adıgey yönetimi ve toplumuna, DND’ye kesinlikle karşı olduklarını bir kez daha hatırlatmak olduğunu söyledi.
Maykop Khase temsilcilerine göre, Kazakların Adıgey’de devriye gezmeleri büyük bir “felaket, çünkü bu Adıgey’de yaşayan halklar arasındaki milli uzlaşının sona ermesi demek olur.” Zaurbi Çundışko, konuşmasında, “Tekrarlıyorum, Kazak devriyeleri Adıgey’e getirmenin siyasi sonuçları çok tehlikeli olur” dedi.
Çundışko, Adam Hakuz’un DND konusundaki yaklaşımını tümüyle desteklediğini ifade ederken, kanunun federal düzeyde kabul edilmiş olduğu ve Kazakların her halükarda Adıgey’de görev yapacağını ifade eden Adam Bogus’a katılamayacağını belirtti.
Yapılan yuvarlak masa toplantısının hemen ardından yapılan Maykop sivil örgütü Adıge Khase yönetim kurulu toplantısında sonuçlar değerlendirildi ve olayların gelecekte nasıl sonuçlar doğurabileceği müzakere edildi.
Zaurbi Çundışko, Asker Şhalahov’un yuvarlak masa toplantısındaki, kanun tasarısının oylanmasından önce, geniş çaplı bir toplantının yapılması gerektiğine dair görüşünün önemli olduğunu belirtti. Çundışko’nun ifadesine göre, “yönetimi uyarma ve toplumsal düşünceleri dinlemeye mecbur bırakma” güzel bir şeydir ve buna hoşnutluk göstermek gerekir.
Çundışko, Asker Şhalahov’un şu düşüncesini açıkça dile getirmesinin önemli olduğunu söyledi: “Bu kanunun kabul edilmesiyle kan akacak!” Çundışko’nun düşüncesine göre, hükümet komitesinin başkanı olan Şhalahov’un böylesine önemli bir sorumluluğu üstlenmesi ve böyle bir açıklama yapmış olması önemli bir şey.
Ali Bgane, Adıgey yasamasında, milletler arası barışı bozucu kanunların üstünde, savunmayı empoze eden hukuki mekanizmaların mutlak olduğunu ifade etti. Bgane, “Bizler yasamayı bu yönden incelemedik. Bu tür Adıgey kanunları, federal kanunların üstünde olmalı” dedi.
Sergey Koblev, yuvarlak masa toplantısına katılan Adıgey başkanlığı bünyesindeki hukuk idaresi çalışanına görevinin, kanunun Kafkasya cumhuriyetleri ve federal cumhuriyetlerdeki süreciyle ilgili gözlem yapmak olduğunu hatırlattı.
Aslanbi Kuyek, genişletilmiş toplantıya, yönetimin köylerdeki ihtiyar heyetini davet etmesini dile getirdi. Kuyek’e göre, parlamento toplantısı yerine sivil toplantılar yapmak daha iyi bir fikir.
Bunun üzerine Zaurbi Çundışko, ihtiyarlar ve gençler arasından tanınmış ve dürüst kişilerin katılımının sağlanması konusunda öneride bulundu.
Aslanbi Kuyek, yapılacak parlamento toplantısına kadar milletvekilleri ile görüşme ve sivil toplumun yaklaşımını önerisinde bulundu.
Tüm bu öneriler kabul edildi. Federal kanunun müzakereler için zaman ve imkan verdiğini belirtti. Bunun dışında Acigeriyev’in düşüncesine göre, DND kanunu yasamaya uygun değil. Acigeriyev kavramın değiştirildiğini ve bunun uzman düzeyinde ele alınması gerektiğini, yasal olmadığını bilerek bunun cumhuriyetlerde çoğaltılmaması gerektiğini açıkladı.
Ayrıca Acigeriyev’e göre, hatırası hala taze olan Kazakların Çerkeslere yaptığı zulmün unutulmaması gerek. Bu gerçeğin bastırılmaması, çünkü böyle adımların “kanlı sonuçlar” getireceği açık.
Natpress’e konuşan Acigeriyev’e göre, Kazaklar yönetimdeki lobileri aracılığıyla bu yasayı geçirmeye çalışıyor. Onlar, bunun Adıgey Cumhuriyeti’nin her bir vatandaşının gurur duyduğu milletler arası uzlaşı ve barışı bozabileceğini bilmiyor. Böylesine önemi bir konuda geniş çaplı toplumsal toplantılar yapmalı ve olası sonuçlar analiz edilmeli.
