Fransa’da Kafkasya arşivi

Profesör Mayirbek Vaçagayev Çeçenya Arşiv İdaresine Kafkasya tarihi ile ilgili 50 bin arşiv belgesi verdi. Daha önceden bilinmeyen bu belgeler, 1917-1921 yıllarında Kafkasya’da yaşananları aydınlatması açısından çok önemli.

Çeçen-İnguş Devlet Üniversitesi tarih bölümü mezunu olan ve şu anda Paris’te Kafkas Araştırmaları Birliği Başkanlığını yürüten Mayirbek Vaçagayev, Kavkazki Uzel’e yaptığı açıklamada, Çeçenya’ya çok sayıda arşiv belgesi verildiğini söyleyerek, bu belgelerin Kafkasya’nın Avrupalılar gözünden nasıl görüldüğünü anlamamız açısından önemli olduğunu söyledi. Vaçagayev’e göre, Rus tarihçiler büyük ihtimalle Fransa’da bu kadar çok belge olduğunu tahmin etmediler. Çünkü bu belgeler ancak son 15 yılda tespit edilebildi.

Paris’teki arşivlerin herkese açık olduğunu ifade eden Vaçagayev “Hem yurt içinden hem yurt dışından gelen tüm araştırmacılar bu arşivlerden ücretsiz olarak faydalanabilir. Buradaki memurlar da araştırmacılara yardım etmeye hazırlar. Bu maalesef ülkemizde karşılaşamadığımız bir şey. Bu arşivler, mevcut Rusya ya da Sovyetler Birliği’nde olduğu gibi kapalı değiller. Öte yandan tarihçilerimizin gelir seviyesi ortada. Maalesef herkesin Fransa’ya gelip, arşivlerde çalışacak ekonomik seviyesi mevcut değil” dedi.

1920’lerin ikinci yarısında Fransa, Sovyet Rejimi’ni kabul etmeyen göçmenler için bir çekim merkezi oldu. Vaçagayev’e göre Fransa’dan önce Prag ve Varşova göç edenler için yaşanabilecek bir yer olarak görülüyordu. Ama sonuçta bir çok insan Fransa’ya yerleşti. Ayrıca Vaçagayev “Arşivde, sürgündeki Kafkasyalıların Fransa’da iken yayımladıkları kitap ve dergilerden oluşan bir kütüphane de mevcut” diyerek arşivin önemine dikkat çekti.

Arşivleri incelemek için şimdi de Almanya’ya gitmeyi düşündüğünü ifade eden Vaçagayev “Başlangıç için Almanya’da bir çok belgeyi incelemek istiyorum, özellikle Wehrmacht arşivini. Bunlar Almanya’da esir kamplarına düşen rehinler ve Almanya’da ölen Kafkasyalılar hakkındaki belgeler. Ardından ABD ve Güney Amerika’da çalışmak istiyorum” dedi. Vaçagayev Fransa’da bulduğu arşiv belgelerini Çeçenya’ya “Kafkasya’da çoğunluğu oluşturan ve kendi tarihi ile ilgilenen Kafkasyalılar için” verdiğini ifade etti.

Yorumlar