Kahramanmaraş’ın Göksun ilçesinin Çardak Mahallesi’nde bulunan fırınların tamamı kadınlar tarafından çalıştırılıyor. 25 yıldır fırın işleten Yazgül Erdoğan (56), bunun bir Çeçen geleneği olduğunu, birkaç defa erkeklerin fırın açtığını ancak alışveriş yapan olmayınca kapattıklarını söyledi.
Göksun’a 50 kilometre uzaklıkta bulunan ve tamamına yakınını yıllar önce Çeçenistan’dan göç edenlerin oluşturduğu mahallede 7 fırın bulunuyor. Ekmeğin yanında müşterilerin tepsi yemeklerinin de pişirildiği fırınların en büyük özelliği ise tamamının kadınlar tarafından işletilmesi.
ÇEVRE İLÇELERDEN DE MÜŞTERİSİ VAR
500 gram hamurla pişirilen ekmekler 1,25 liraya satılıyor. Maya dışında hiçbir katkı maddesi kullanılmayan ekmekler, doğal olması nedeniyle Göksun dışında Afşin ve Elbistan ilçelerinden de alıcı buluyor. Kış mevsiminde 1-2 fırının çalıştığı mahallede yazın tamamı açık oluyor ve her fırının günlük ekmek satışı 200 ile 500 arasında değişiyor.
‘DAHA ÖNCE ERKEKLER FIRIN AÇTI AMA BAŞARILI OLAMADI’
Çardak Mahallesi’nin en eski kadın fırıncısı Yazgül Erdoğan, 25 yıldır fırıncılık yaptığını söyledi. Bir banka tarafından da mikro girişimci ödülü alan 5 çocuk annesi Erdoğan, “Çeçenistan’dan gelen bir kültürümüz. Orada hep kadınlar yaparmış. Daha önce hep evlerde vardı. Evlerden sonra ticaret döndü bu herkes kendi ekmeğini yapıyordu. Şimdi kadınlar devam ettiriyor. Çardak’ta 7 tane fırın var kadınlar tarafından çalıştırılan biri de benim. 25 yıldır fırın işletiyorum. Erkekler aynı ekmeği üretemediği için kapatmak zorunda kalıyor” diye konuştu.
‘ERKEK EKMEĞİNİ SEVMEZLER’
Yazgül Erdoğan’ın çiftçi eşi Hamit Erdoğan ise kadınların yaptığı ekmeğin farklı olduğunu ifade ederek, “Uzun yıllardır burada kadınlar ekmeği yapar, pişirir. Buranın insanı erkeğin ürettiği ekmeği sevmez, yemez. Kadınların daha temiz ve daha titiz oldukları için herkes ekmeği severek yiyor” dedi.
‘ERKEKLERİN YAPMASI YANLIŞ KARŞILANIYOR’
9 yıldır fırıncılık yapan 4 çocuk annesi Ayşe Özdil, işini severek yaptığını söyledi. Kadınların fırınları çalıştırmasının Çardak’ta bir gelenek olduğunu belirten Özdil şöyle konuştu:
“Gelenek haline gelmiş, erkeklerin yapması yanlış karşılanıyor. Eşim bazen bana yardım ediyor hamur tartıyor, fırından ekmeği çıkarıyor, ‘Senin elin değişmiş yenir mi o’ diye onunla uğraşıyorlar. Çünkü burada kadınların fırın çalıştırması gelenek haline gelmiş. Ekmeklerimizde maya dışında katkı maddesi yoktur.”
‘GELENEĞİ SÜRDÜRMEYE ÇALIŞIYORUZ’
Rahime Cura da 8 yıldır fırın çalıştırdığını söyledi. 3 çocuk annesi Cura, işinden memnun olduğunu belirterek, “Biz eskilerden kalan bu geleneği sürdürmeye çalışıyoruz. Kadınların ekmekleri daha çok tutulduğu için erkekler bu işi yapmıyor” dedi.
Mahallenin erkekleri de kadınlar tarafından işletilen fırınlardan çıkan ekmeğin hem temiz hem de leziz olduğunu, daha önce erkeklerin açtığı fırınların işe iş yapamadığı için kapandığını kaydetti.
Kaynak: DHA
