Bir zaman önce anne-babalar çocuklarının yabancı bir dil öğrenmesini tercih ediyordu. Bu yabancı dili kullanmanın daha faydalı olacağını düşünüyorlardı. Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Habez köyündeki okulda orta okul ve lise öğrencilerine Adıgece öğretmenliği yapan Çerkes Rasiyat, son iki-üç yıldır bu durumun değiştiğini ifade ediyor.
Çerkes Rasiyat yirmi yıldan fazla bir süredir 1 nolu Habez okulunda Adıgece öğretmenliği yapıyor. Çocukların dillerini ve adetlerini bilerek yetişmesi konusunda büyük bir çaba sarf ediyor. Rasiyat’ın düşüncesine göre, insanlar son zamanlarda anadillerinin önemini daha iyi anlamaya başladı. Radyo Liberty, Rasiyat ile bir röportaj gerçekleştirdi.
Çerkes Rasiyat: Şu anda bir uyanma aşamasındayız diyebiliriz. Çünkü insanlar anadile yöneldiler. Ders saatlerini yeniden düzenliyorlar, Adıgecenin kaybolmamasına daha bir önem verir olduk. Bir süre önce Adıgece sanki önemsenmiyor gibiydi, ancak artık bu doğru değil. Anne-babalar anadile daha bir önem verir oldular. Geçmiş yıllarda ebeveynler, Adıgece zor, çocuklarımızın bu dersi almasını istemiyoruz diyorlardı. Ama şimdi böyle bir konu gündemde yok. Artık insanlar şunu diyor; Adıgece zor, ama çocuklarımızın öğrenmesi lazım. Genç ailelerin bu düşüncesine vesile olan şey herkesin ortak bir çalışma yürütmesidir. Bu sonuca sadece kanunlar veya Adıgece dersleri ile ulaşılamaz. Anne-babaların aile içinde oluşturdukları temele bizler destek olarak, çocuklarımızı eğitmek zorundayız.
Radyo Liberty: Anne-babaların çocuklarının Adıgece öğrenmesini istediğini ifade ettiniz, peki çocukların bu duruma bakışı nasıl?
Çerkes Rasiyat: Çocuklar beşinci sınıfa kadar tek bir öğretmenin eğitimindeler. Bu öğretmen çocukların her halini biliyor. Beşinci sınıftan itibaren ise öğrenciler tüm dersleri farklı öğretmenlerden alıyor. İşte bu dönemde çocuklar biraz endişeleniyor. Ama daha sonra bu durum onlar için ilgi çekici olmaya başlıyor. Bundan dolayı da öğrencilere yönelik çok farklı çalışmalar yürütmek mümkün. Mesela yeni eğitim yılı başlayalı henüz iki ay oldu ama Adıge Milli Kıyafet Günü programlarında aktif rol aldık. Programa katılacağımızı bir hafta önce öğrencilere söylemiştik. Anne-babalar sokakta gördükleri her yerde bana, kıyafet nasıl olmalı, ne giymeliler diye sorular sordu. Konuyla yakından ilgilendiler. Çünkü, çocuklarını kendi milli kıyafetleri içinde programa götürmek istiyorlardı. Bu büyük bir başarıdır. Milli kıyafetini giyerek çocuğunun katılımını istemekle ona Adıgeliğini kazandırıyorsun. Tüm çocukların Adıgeceyi çok isteyerek okuduklarını söylersek kendimizi kandırmış oluruz. Ama isteyen çocuklar, dilin zorluğunu bilerek istiyorlar. Ben kendi adıma Adıgece zor demem, Adıgece güzeldir. Ee, biraz da zorlanabilirsin, hayat da zor, ama yaşıyoruz.
Adıge Khase, kısa bir süre önce, Çerkes Rasiyat’a, çocuklara yönelik çalışmalarından ötürü onur belgesi verdi.
Nalçik dönüşünden sonra Rasiyat, Adıge Khase’nin bir şubesini de Karaçay-Çerkes’de de açmaya karar verdi. Bu konuda çalışacak grup da belirlendi. Rasiyat’ın ifadesine göre, açılacak Khase’nin yapacağı bir çok güzel iş var ve öğretmenler hepsinde aktif olarak görev alıyorlar.
Kaynak: Kuşpe Marina, Radyo Liberty
