Brüksel – 2 Ekim’de Brüksel’de Avrupa Parlamentosu binasında Rus askerlerinin Çeçenya’da sivil vatandaşlara yönelik gerçekleştirdiği inanılmaz suçları gösteren fotoğraflardan oluşan ‘Çeçenya’da Soykırım’ sergisi açıldı.
Kendini medeni olarak adlandıran dünyanın ayıbı olan büyük trajediyi hafızalara kazıyan, tanınmış foto muhabirlerince çekilmiş 300 mükemmel fotoğraf.
Bombalar altında ölen, ‘temizlik’ operasyonlarında vurulan, esir kamplarında işkence edilen yüz binlerce kişi, sakat edilmiş binlerce beden ve ruh ve hepsi 300 fotoğraf…
Onlar sarsıldılar. Yanılmış, sahip çıkmamış, elini mağdurlara uzatmamış olanların sessiz onaylarına bağlı olarak vahşilerce yapılmış şeylerden öyle sarsıldılar ki, sergiyi birkaç saat sonra kapattılar. Skandal yasağın sahibi Macaristan’dan Avrupa Parlamentosu üyesi Şabolts Fazakas, "Bu, sergiler hakkındaki parlamentonun 5/10. kanunun 5. maddesine aykırıdır" açıklamasında bulundu. Fotoğraflar açılıştan 30 dakika önce Avrupa Parlamentosu Sekreteri Barbara Sirakoz tarafından görülmüş, insan aklının hayal edemeyeceği Rus askerlerinin yaptıklarını hafızaya kazıyan, sergileyen 44 fotoğraf çıkarılmıştı.
1 Ekimde Holocaust yangınında yakınlarını kaybeden tanınmış müzisyen İegudi Menuhin’in adını taşıyan aynı salonda, Estonya’daki Rus azınlık temsilcilerinin caz konseri vardı. Güzel, başarılı Avrupa, Baltıklarda vatandaşlık hakları ‘çiğnenenlere’ jest yapıyor. Baltıklardaki çiğnenen hakları konuşmak ve sergilemek ayıp değil.
Ama Çeçenler, bunlar tamamen farklı. Onların çektiklerine, onlara yapılanlara bakmak tamamen yakışıksız ve kanunsuz. Sanki Avrupa zamanında soykırımı değil de onun hakkında konuşma imkanını ve onu konuşmayı yasakladı… İegudi Menuhin bu konu hakkında ne diyecekti acaba, kurban mı, soykırım tanığı mı?
Polonya’dan Avrupa Parlamentosu milletvekili ve serginin organizatörü Konrad Şimanski’nin ofisinde sohbet ediyoruz. “Bu rezalet!” diye öfkeleniyor. “Heyetimiz, bunun doğrudan Avrupa Birliğinin tam üyesi olan ülkemize yapılmış bir saygısızlık olarak görüyor. Polonya gazeteleri bugün, sekreterlikten onaylı olan serginin yasaklanmış olmasını proteste eden makaleler yayınladı.”
Ramzan Ampukayev, “Bu fotoğraflar Dünya Çeçen Kongresi’nin Çeçen Vatandaşlık Cemiyeti’nin savaş suçları mahkemesi için hazırladığı dosyada yer alıyor. Ve bu Cenevre’nin vicdanına sunulacak olan delillerin küçük bir bölümü” diyor. Serginin sahibi ve Polonya Çeçenya Komitesi Başkanı Adam Borovski, konunun Polonya meclisinde de tartışılacağını söylüyor. Sergi organizasyonu komitesinin kararının ve milletvekili Fazakas’ın bu olayla ilgili rolünün yasallığı konusunda Avrupa Parlamentosu Başkan Yardımcısı Mario Mauro ile daha sonradan görüşeceğiz. Sergiyi topluyoruz, gençler demir çubukları ve fotoğrafların tutturuldukları metal yapıları topluyor. Bizi bekleyen birkaç gazeteci soru soruyor ve hiç değilse birkaç fotoğrafı kameraya göstermemizi istiyorlar. Ama hızlıca gelen güvenlik çekim yapılamasını engelliyor, diğer tarafa döndürüyorlar. Onlar "Bakılmaz, yasak!’ diyorlar.
Gazeteciler serginin izlenmesine neden yasak konduğunu açıklayacak, bugün görülmesine izin verilmeyen şeylerin yapılmasına neden engel olunmadığını açıklayacak hiç kimseyi bulamadı.
Cevap yok… 13 yıldır da cevapsız…
ÖZ/FT
Tina Ismailova
