Sivil toplum örgütlerinin katılımı ile yapılan yuvarlak masa toplantısına katılanlar, Kabardey-Balkar’da radikalizmim gençler arasında yayılmasının sebebi olarak, işsizlik başta olmak üzere; sosyal hareketliliğinin olmayışı ve gençlerin kendilerini ispatlama imkanı bulamayışı olduğunu düşünüyor.
31 Ocakta Nalçik’te yapılan toplantıda, gençler arası radikalizmin azaltılma yolları görüşüldü ve katılımcılar var olan problemin baskıcı yöntemlerle çözülmeyeceğini, olayları meydana getiren sebeplerin tespit edilmesi gerektiğini ifade ettiler.
Toplantıya katılanlar, kısa bir süre önce kaldırılan gençlik işleri bakanlığının yeniden oluşturulması için ülke yönetimine başvuruda bulunma kararı aldılar. Ücretsiz spor salonlarının kurulması, sülalelerin yaşlılarına gençleri ile ilgili sorumluluk yüklenmesi ve daha başka öneriler dile getirildi.
Şebzukhov: gençlik her şeye radikal
Toplantının moderatörlüğünü yapan, medya bakanlığı dini ve sivil örgütlerden sorumlu bölüm başkanı Zalim Şebzukhov, gençler arası radikalizmin ana sebeplerinden birinin, 1990’lı yıllarda başlayan devlet çarkının iyi çalışmadığı, hak edenin hakkını alamadığı söylemi ile birlikte, değerler sisteminin değişimi olduğunu ifade etti.
Şebzukhov “ Bunu çocuklar duydu. Onlar yaşanan bu negatif algıda büyüdüler” dedi ve toplumun gücünün, bu algıyı değiştirmeye yönelik çabalarının olması gerektiğini ifade etti.
Şebzukhov “ Mesele şu ki, gençler aslında her şeye radikal yaklaşıyor ve bir şeyler yolunda gitmediğinde kendinden başka etrafındaki herkesi suçlama meylinde oluyor. İşte burada radikalizm kökleri yavaş yavaş oluşmaya başlıyor. Daha sonra o bazı yöntemler genci kuşatıyor. Genelde bu söylemlerin dini ve milli ifadeler içermesi de etkili oluyor” dedi.
Beştoyev: Kabardey ve Balkarlara yabancı kültür dayatılıyor
‘Strateji’ araştırmalar merkezi müdürü, ‘Kabardey Kongresi’ sivil örgütü başkanı Aslan Beştoyev, radikalizm ve ekstremizm probleminin, Kabardeylerin Adıge Habze, Balkarların adet dedikleri kültürün yok olmasından kaynaklandığını düşünüyor.
Beştoyev, Adıge Habze ve adet yerine Kabardey ve Balkarlara din çerçevesinde yabancı, Arap kültürünün dayatıldığını ifade etti.
Son yıllarda Kabardey-Balkar’da yaşananların tümü, aktivistlere göre, ekonomik yollarla ülkeye gelen globalleşmenin iki kanadı Batı Avrupa ile batı medeniyetini protesto için ortaya çıkan doğu, Arap çatışmasının sonucu.
Beştoyev “ Burada taşıyıcı niteliğinde İslam seçildi. Çünkü bilmeyen biri için, Arap dünyasına bağlı her şeyi İslam olarak ‘çakmak’ kolay” dedi.
Beştoyev’in düşüncesine göre, milli kimliğin korunması için, Anayasada yazıldığı üzere, dini devlette ayırmak gerekiyor. Beştoyev “ Kanunun üstünlüğü olmalı, dinlerin tümü ise devletten ayrı olmalı” dedi.
Dinin burada kendi başına mesele olmadığını, ancak bazı insanları dini kendi siyasi hedeflerine ulaşmak için araç olarak kullandığını, onların önüne bariyer koymak gerektiğini ifade etti.
“Evinde barış olsun” sivil örgütü başkanı Sufyan Şebzukhov, tabanları ve destekleri olmasa idi, Kabardey-Balkar yer altı örgütünün bir ay bile dayanamayacağını ifade etti. Şebzukhov’un düşüncesine göre, yandaşlık olayı özellikle Baksan ve civar yerleşim yerlerinde yaygın. Şebzukhov “ Bu bölge en fazla vahhabilikten etkilenen bölge” dedi. Ayrıca, durumun böyle olmasına rağmen yandaşların silahla yakalanmadıktan sonra cezalandırılamadığını da kaydetti.
“Çernobil birliği” sivil örgütü başkanı Ali Kuçmezov ise vahhabilerin ağına düşen birinin anne, babasının da sorumlu tutulması gerektiğini belirtti ve böyle olursa ailelerin oğullarını yakınlarında tutabileceklerini belirtti.
“Gelişim” sivil örgütü başkanı İrina Kişukova, devlet eğer yandaşlığı sona erdirmek istiyorsa, yandaşlık yapmayı reddeden insanların korunmasını sağlamalı dedi.
Kişukova “ İnsanlar hayatlarından endişe ettiği için yardımcı olmak zorunda kalıyor. Yandaşlığı reddedenlere devlet nasıl bir koruma verebilir? Böyle bir mekanizma yok” dedi. Ayrıca var olan radikalizm ve ekstremizm problemlerinin çözümünde temel rolü devletin üstlenmesi gerektiğini, ancak bu rolün baskıcı değil, müzakere ve diyalog şeklinde olması gerektiğini ifade etti.
“Balkar halkı Alan konseyi” sivil örgütü başkanı Jabrail Jaboyev, vahhabizm ile mücadelenin mümkün olmadığını düşünüyor. Jaboyev “ Bunu yasaklamak mümkün değil, çünkü Suudi Arabistan’ın resmi dini. Vahhabizmi yasaklarsak Rusya bu ülke ile diplomatik ilişkilerini koparmak zorunda kalır, unutmayalım İslam’ın kutsal mekanları orada” dedi.
Eğitici önlem olarak sülale ilişkileri kurumuna geri dönülmesini öneren Jaboyev “ Kısa bir süre önce Jaboyev sülalesinin toplantısı oldu. Bizler, sülalemizdeki gençlerin radikaller tarafına geçmemesi için sorumluluk almaya karar verdik. Biz sülalenin ihtiyarlarını seçtik, gençler ise onlara saygı duyuyor ve korkuyor. Bu ihtiyarlar heyeti gençler için zorlayıcı otorite. Bu tecrübenin herkes için faydalı olacağını düşünüyorum” dedi.
Kabardey-Balkar Din İdaresi Başkan Yardımcısı Alim Sijajev, gençleri eleştirecek bir durum söz konusu değil. Sijajev’in ifadesine göre, gençlik altın değerinde ve buna okulları ziyaretinde gençlerle yaptığı sohbetlerde tanık oldu. Sijajev okullara yönelik 270 ziyaret yapıldığını kaydetti.
Sijajev “ Çocuklarla 3-4 saat sohbet ettim ve beni bırakmadılar. Bu sohbetlerde onlara namaz kılın, Kur’an okuyun demedim. Onlara en temel şeyleri anlattım: anne-babaya karşı sorumluluklar, öğretmenlere saygı, eğitimin önemi” ifadesinde bulundu.
Yetişkinlerin her zaman için çocuklara iyi örnek olmadığını düşünen Sijajev “ Şu veya bu konuda hepimiz suçluyuz, seçimlerde kanunun ihlal şartlarını oluşturmakla, yolsuzluk şartlarını oluşturmakla suçluyuz. Toplum olarak bozulduk” dedi.
Sijajev, hayatını dine adayan bir kişinin dini kendi merkantalist amaçları için, hiç bir zaman araç olarak kullanmayacağını da belirtti.
Kavkazki Uzel,AjansKafkas
