Mahaçkale/Ajans Kafkas – Gazeteci Maksim Şevçenko, Dağıstan’da yalnız isyancıların değil güvenlik güçlerinin de adaptasyona ihtiyacı olduğunu söyledi.
Dağıstan hükümeti, 2011 yılında isyancıların sivil yaşama adaptasyonu komisyonunun 60'dan fazla vaka ile ilgilendiğini açıkladı. Komisyonun çalışmalarını değerlendiren tanınmış gazeteci ve sivil toplum adamı Maksim Şevçenko’nun düşüncesine göre; adaptasyon ile ilgili temel prensip, isyancıların yönetime karşı kendi bakış açılarını değil, silahlı direniş yöntemini reddetmeleri olmalı. Diğer taraftan adaptasyona siloviklerin de ihtiyacı var.
Devlet başkanlığı bünyesindeki, sivil yaşama adaptasyon komisyonu, Dağıstan Başkanı Magomedsalam Magomedov'un 2 Kasım 2010 tarihli kararı ile oluşturuldu. Dağıstan hükümeti basın sözcülüğünden yapılan açıklamaya göre; şu ana kadar yaklaşık 50 silahlı örgü üyesi teslim oldu, toplam 60’dan fazla dava görüşüldü, 40’dan fazla isyancının da adaptasyonu gerçekleştirildi. Rakamlar konusunda net bilgi verilmedi.
Şevçenko, “Eğer kişi özel operasyonda öldürülmedi, hayatta kaldı ve normal yaşama döndüyse bu olumlu bir şeydir. Örneğin; Dağıstan’daki özel bir operasyonda abluka altına alınmış olan evde gizlenen insanlarla müzakereler yürütüldü ve bu gençler teslim oldu. Komisyon çalışmaları çerçevesinde, soruşturma bile sivil kontrol içinde yürütülüyor” açıklamasında bulundu. Ancak Şevçenko’nun ifadesine göre, direnişçilerle müzakerelerin yürütülmesine karşı çıkanlar da var: “Silovikler müzakere sürecine karşılar, onlar sürekli kullandıkları yok etme yöntemiyle devam etmek istiyorlar”
Dağıstan ve İnguşetya yönetimlerinin sivil inisiyatif olmadan barışın elde edilmesinin mümkün olmadığı fikrinde uzlaşmış olduğunu belirten Şevçenko, “Silovikler, adaptasyon için işbirliğinin şart koşulmasını istiyorlar. Bu saçmalık, böyle bir şey olamaz. Adaptasyon öncelikli olarak kişinin sivil yaşama dönmesine hizmet ediyor. Bundan yararlanmak için temel şart ise kişinin kendi kişisel düşünceleri ve muhalif görüşlerini değil, silahlı mücadeleyi reddetmesidir. Yani o, devletle aynı safta olmak zorunda değil, muhalif olmak onun hakkı” dedi.
Adaptasyonun iki yönlü olması gerektiğini ifade eden Şevçenko “Adaptasyon bir taraftan yer altı örgüt üyeleri, diğer taraftan silovikler için olmalı. Güvenlik birimlerinin adaptasyonu olmadan hiçbir uzlaşı olmayacaktır. Bu yüzden, soruşturma aşamasında sıkça yasa dışı metotlar kullanan ve insani diyalog yerine yok etmeyi tercih eden siloviklerin de adaptasyona tabi tutulması gerektiğini düşünüyorum” dedi.
Adaptasyon komisyonunun çalışmaları ile ilgili görüş belirten vatandaşlardan Mahaçkaleli Elmira Magomedova, komisyonun toplum için oldukça kapalı bir kurum olduğunu ifade etti: “Komisyonun Dağıstan toplumunun, din adamlarının ve gazetecilerinin saygın isimlerinden oluşması lazım. Şimdilik, televizyon programlarından gördüğümüz kadarı ile biz sadece korkmuş gençler ve siyasetçilerin yalanlarını görüyoruz.”
Mahaçkaleli Magomed Rasulov da, adaptasyon komisyonu ile Dağıstan’daki anlaşmazlığın çözülemeyeceğini düşünüyor. Halen vatandaşların dini inançlarından ötürü kaçırıldıklarını kaydeden Rasulov, “Herhangi bir kişiyi normal yaşama adapte ettiler diyelim, bir ay sonra silovikler onunla ‘sohbet etmek’ için görüşmeye başlayacaklar ve her şey tekrar başa dönecek” dedi. KU/ÖZ/YA