Abaza ve Gürcü uzmanlar, Rusya ile yeni ortaklık anlaşmasını değerlendirdi. Diğer taraftan Hacimba ve Putin’in bir araya geldiği saatlerde Abhazya’da protestolar da eksik olmadı.
Çegemskaya Pravda gazetesi genel yayın yönetmeni İnal Haşig, anlaşmanın ‘genel olarak sindirilebilir’ ve hatta ‘Abhazya’nın mevcut durumu için uygun’ olduğunu düşünüyor. Haşig “Elbette bazı şeyler daha açık ifade edilebilirdi, ancak anlaşma ideal olsaydı bile, Rusya-Abhazya ilişkileri iç politika mücadelesinde kullanılırdı” dedi. İmzalanan belgenin Abhazya’da hazırlanan versiyon olduğunun altını çizen Haşig, “Moskova, Sohum’un düzenlemesini kabul etti. Örneğin, Abazaları çok kızdıran ve Rusların Abhazya’da kolayca vatandaşlık alabilmelerine imkan verecek çifte vatandaşlık normu kaldırıldı” şeklinde konuştu.
Beşeri Programlar Merkezi müdürü Arda İnalipa ise anlaşmada temel sorunun, ileride Abhazya’nın egemenliğine karşı kullanılmaya uygun çok sayıda muğlak ifade içermesi olduğunu kaydetti. Arda İnalipa “Abhazya anayasasına göre, parlamento ve devlet başkanının sorumluluğunda olan birçok konu bazı yetkili makamlara verildi. Sonuç, Abhazya devlet mekanizmasındaki organların çok da gerekli olmadığı. Olası bir askeri harekatın kararını Rus birliklerinin alacak olması, Abhazya ordusu başkomutanı, Abhazya devlet başkanının ise buna sadece uygunluk verecek olması endişe verici. Anayasamıza göre, savaş ve barış konularını parlamento çözüyor, anlaşmada ise bundan söz edilmiyor bile” dedi.
“Abhazya sadakat, Rusya para vaat ediyor”
Kavkazki Uzel’in görüşlerine başvurduğu Gürcü gazeteciler, anlaşmanın sadece Rusya’nın çıkarlarına hizmet ettiğini savundu. Anlaşmanın ‘koordineli dış politika yürütülmesinden’ bahseden 3. maddesine dikkat çeken siyaset bilimci, Gürcistan Online editörü İrakli Tsikitişvili, “Bu, Abhazya yönetiminin Rus şeflerinin güdümüne girmesi demektir. Buradan Abhazya’nın ekonomiden Batı’ya karşı olmaya kadar her alanda Rusya’nın çıkarlarını gözetmek zorunda olacağı sonucu çıkıyor” açıklamasında bulundu. Tsikitişvili’nin düşüncesine göre, ‘Moskova’nın şu anda Abhazya’yı barışçıl bir şekilde ilhak etme şansı yok, çünkü Abazalar bunu istemiyor.’
İrakli Tsikitişvili, Rusya yardımlarının iki katına çıkarılmasını ise şöyle yorumladı: “Aslında bu iki kat yardım misyonunu mükemmel şekilde yerine getiren Raul Hacimba’ya bir ödül. Hukuki olarak bir anlamı yok, çünkü uluslararası hukuk açısında geçersiz. Gürcistan için hiç bir diplomatik zorluk getirmeyecek”.
Arsenali gazetesi editörü İrakli Aladaşvili, anlaşmanın Abazaların siyasi bilinçlerinde büyük bir yara açacağını ifade etti. Aladaşvili “Bağımsızlıkları için Gürcistan’a karşı savaşan Abazalar bugün yaşananlardan hoşnut olacak mı? Hiç sanmıyorum. Bu anlaşma tamamen Abazaları kendi toplumlarını inşa etme imkanından mahrum bırakıyor” dedi.
Abhazya’da protestolar
Söz konusu anlaşma, hem hazırlık sürecinde hem de imzalanma aşamasında Abhazya’da protestolara neden oldu. Dün Amtsahara siyasi konseyi tarafından bir miting organize edildi. Anlaşmayı kınayan katılımcılar, hükümet ve devlet başkanına güvensizliklerini de ifade etti. Siyasi konsey üyesi Viktor Tvanba “Amtsahara, Rusya ile ittifak anlaşmasına karşı değil, her zaman bunu dile getiriyoruz. Ancak bazı konulardaki hoşnutsuzluğumuzu ifade etmek istiyoruz. Rusya ile anlaşma yapılmalı ama eşit şartlarda” açıklamasında bulundu.
Dün akşam ‘Siyasette Kadınlar’ hareketinin on temsilcisi de Abhazya-Rusya sınırında eylem yaptı. Kadınlar, Devlet Başkanı Raul Hacimba’nın konvoyunu durdurmak ve Soçi’ye gidişine engel olmak istiyordu. Fakat devlet başkanını Soçi’ye bir kaç saat önce ulaştığı öğrenildi. Bu eyleme katılanlar “Rusya ve Abhazya arasına nifak sokmayın”, “Biz Rusya’da değiliz, Rusya ile birlikteyiz”, “Halk, bağımsızlığının riske atılmasına izin vermez” yazılı pankartlar taşıdı.
Ajans Kafkas
