Tiflis/Ajans Kafkas – Gürcistan’ın başkenti Tiflis’te yapılan Uluslararası Soçi 2014 Olimpiyat Oyunları ve Gürcü-Çerkes Ekolojik-Kültür Alanı Konferansı’nda soykırım ve Çerkeslerim güncel sorunları tartışıldı.
12-13 Temmuz’da gerçekleştirilen konferans Tiflis Çerkes Kültür Merkezi ve Uluslararası Çerkes Konseyi (ABD) tarafından organize edildi.
Massachusetts Üniversitesi’nden tarihçi, profesör, soykırım araştırmaları uzmanı Brian Glyn Williams’in tebliği Kafkas halklarına karşı işlenen suçlarla ilgili idi. Williams “Boston’da yaşayan bir Amerikalı olmama rağmen ben dağlıyım. Anne-babam Galler’de yaşıyor. Çerkeslerin tarihini incelediğimde yaşadığımız acıların benzediğini gördüm, ama Çerkeslerin başına gelenlerin biraz daha kötü olduğunu düşündüm” şeklinde konuştu.
Çerkes Soykırımının daha fazla bilinmesi gerektiğini düşünen Williams “Eğer dünya bunu öğrenmezse, Çerkes halkı için ikinci bir trajedi olacak. Soçi’de Çerkes Soykırımı kurbanları için bir anıt dikilmesi gerekiyordu. En büyük trajedi, soykırım hakkındaki gerçekleri saklamaktır” dedi.
ABD Uluslararası Çerkes Konseyi Başkanı İyad Youghar’ın tebliği tüm dünyadaki Çerkes diasporasının Soçi’deki olimpiyat oyunlarına tepkisiyle ilgili idi. Youghar, “Soykırım topraklarında olimpiyat projesi, tüm dünyada yaşayan Çerkeslerin kenetlenmesini beraberinde getirdi. Biz hiçbir zaman soykırım topraklarında olimpiyatları kabul etmeyeceğiz” dedi.
Occidental College (Arizona) profesörü ve Kuzey-Batı Kafkasya adlı kitabın yazarı Walter Richmond sunumunda, Kafkas-Rus savaşlarında Soçi bölgesinde gerçekleştirilen soykırım hakkında bilgi verirken, Kabardey-Balkarlı avukat ve insan hakları savunucusu Larisa Dorogova da tarihi Çerkesya bölgesindeki insan hakları ihlalleri konusunda bir sunum yaptı.
Adıgey temsilcisi Yuri Yahutl ise Suriyeli Çerkeslerin sorunlarına değindi. Yahutl “Rusya yönetimine yapılan çok sayıdaki başvuru sadece formalite icabı verilen oturumlar seviyesinde kaldı. Devlet üst kademesi düzeyinde yapılan toplantılarda dönüş ve iskan konusunda tek bir somut karar alınmadı” dedi.
Varşova Üniversitesi profesörü Vitold Rodkiyeviç sunumunda Rusya’nın Kafkasya siyasetini eleştirdi. Rodkiyeviç “Çeçenya savaşı sonrası Rusya politikası etkisiz olduğunu gösterdi. Problemler çözülmüyor, yığılıyor. Seçilmemiş, atanmış yerel elit ve halk arasındaki yabancılaşma görülüyor. Rusya politikasının güç bileşeni büyüyor. Bu da halkın radikalleşmesini yol açıyor” dedi.
“Rusya’nın Kuzey Kafkasya yerli halkları için hiçbir pozitif önerisi yok. Rus toplumunun büyük bölümünün Kafkasyalıları yabancı veya ikinci sınıf olarak gördüğü bir çerçevede ulusal sorunları çözmek mümkün değil” diyen Rodkiyeviç, Çerkes meselesinin kısa bir süre içinde üst düzeyde görüşülmeyeceğini düşündüğünü de ifade etti. Rodkiyeviç “Gelecek bir-iki yıl içinde Çerkes meselesinin batılı güçlerin Rusya’ya karşı gündem maddesi olacağını düşünmüyorum. Halbuki bu konuyu gündeme getirmek mümkün” dedi.
Çerkes Kültür Merkezi Başkanı profesör Merab Çukhua da sunumunda “Biz Olimpiyatlara karşı değiliz, ancak Çerkeslerin atalarının kemiklerinin bulunduğu yerde olmasın. Soykırım ve Olimpiyat bir arada olmaz. Bu Olimpiyat prensiplerinin ihlalidir” ifadelerine yer verdi. KU/ÖZ/YA