Caharkale/Londra/Moskova (Ajans Kafkas)- Vaynak halkları Çeçen ve İnguşların 23 Şubat 1944’te toptan Orta Asya ve Sibirya’ya sürülüşleri hem anavatan hem diasporada farklı etkinliklerle anıldı.
23 Şubat’ta Çeçenya, İnguşetya, Moskova, St. Petersburg’da yas törenleri düzenlenirken Çeçenya’nın tüm camilerinde sürgünün kurbanları için dualar okundu. Bazıları kurban kesip fakirleri doyurdu.
İnguşetya’nın eski başkenti Nazran’da ise vatandaş ve sivil toplumun katılımıyla ‘Anma Günü’ adıyla bir miting düzenlendi. Mitinge yetkililer de iştirak etti.
Moskova’da Saharov Müzesi yakınında düzenlenen eyleme ise yaklaşık 40 kişi katıldı. Sürgünün kurbanları yakılan mumlar eşliğinde bir dakikalık saygı duruşuyla anıldı.
Sürgünle ilgili belgeleri yüksek sesle okuyan eylemciler, ‘Rusya’nın halkları; Onun zenginliği’, ‘Zulümsüz Rusya’, ‘Çeçenya’daki savaş, kendi halkına karşı savaşa dönüştü’, ‘Kadirov’un zalimliği; Çeçen halkı trajedisinin yeni sahnesi’ yazılı pankartlar açtı. Polis kordonunda süren eylem olaysız bitti.
Rusya’nın kültür başkenti St. Petersburg’da ise Rus insan hakları örgütü Memorial bir anma programı organize etti. Onlarca kişi Stalin döneminde sürgün edilen halklar anısına kentte yapılmış anıta çelenk bıraktı. Eylemde bir konuşma yapan sivil örgüt ‘Savunma’dan Konstantin Danilin “Önemli olan böyle bir olayın bir daha tekrarlamamasıdır. Bundan dolayı bugün burada çeşitli neslin temsilcileri toplandı” dedi.
Çeçen Sivil Cemiyeti Uluslararası Forumu da 30’u aşkın imzayla bir bildiri yayımlayarak, 23 Şubat 1944’te Çeçenlerin en yiğit ve güzel evlatlarını yitirdiğini hatırlatıp tarihin kara sayfalarından bazı bölümleri aktardı: “23 Şubat 1944’de Yalharov dağ köyünde Sovyet askerlerince 86 Çeçen vuruldu. Nogay Yurt bölgesinde Çeçenler üzerlerine benzin dökülerek diri diri yakıldı. İnguşetya’nın dağlık Targimsko-Assinski deresinde yaşlı ve hasta insanlar yakıldı. 27 Şubat 1944’de askerler Haybah köyünde çoğunluğu, çocuk, kadın ve yaşlı olmak üzere 700’den fazla sivili yaktı.”
Çeçenya Barış Forumu ise Britanya’nın başkenti Londra’da ‘Çeçenya; Unutulmuş Savaş’ konulu bir toplantı düzenledi. İslami akımlar üzerine çalışmalarıyla tanınan Murad Batal el Şişani’nin başkanlığını yaptığı toplantıya Çeçen-İçkerya Başbakanı Ahmed Zakayev, Çeçenya Barış Forumu Başkanı İvar Amudsen, Londra’da öldürülen eski KGB casusu Aleksandr Litvinenko’nun dul eşi Marina Litvinenko, Avrupa İnsan Hakları Savunma Merkezi Başkanı Prof. Bill Bauring katıldı. Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de de Çeçen ve İnguş mülteciler 22 Şubat’ta sürgün kurbanlarını andı. ÖZ/FT
