Sohum/İstanbul- (Ajans Kafkas) Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün Rusya seyahatine eşlik eden Dışişleri Bakanı Ali Babacan’ın Abhazya ile Türkiye arasında deniz ulaşımına yeşil ışık yakıldığını gösteren açıklamasının ardından Sohum’dan da “Biz hazırız” yanıtı geldi.
Abhazya Parlamentosu Yurttaşlarla İlişkiler Komitesi Başkanı Soner Gogua, Abhazya’nın Türkiye ile deniz ulaşımını açmaya hazır olduğunu söyledi. Türkiye’den anavatanına dönüş yapmış bir milletvekili olan Gogua, Kavkazki Uzel’e "Ekonomimizi ayağa kaldırmak, buraya yatırımcılar davet etmek istiyoruz ancak deniz ulaşımını açılmadan bunu yapmak problemli. Türkiyeli işadamları deniz yolu ulaşımının açılmasına büyük önem veriyor çünkü bu olimpiyatlar için inşaat malzemelerinin Abhazya üzerinden Soçi’ye ulaştırılmasına yardımcı olacak. Bu hem Türkiye, hem Rusya hem de Abhazya için faydalı. Umuyorum ki kısa zamanda bu problem çözülür" dedi. Gogua, Abhazya’nın Türkiye ile deniz ulaşıma her zaman hazır olduğunu ancak Ankara’nın Gürcistan ile ilişkilerini bozmamak için bundan kaçındığını hatırlattı.
Bağımsız Devletler Topluluğu’nun Gürcistan’ın talebi üzerine Abhazya’ya ambargo dayattığı 1996’ya kadar Sohum-Trabzon arasında yük ve yolcu gemileri çalışıyordu. O tarihten bu yana Abhazya’ya giden gemiler sıklıkla Gürcistan sahil güvenlik botları tarafından alıkonuluyor.
Gogua, birkaç gün önce yine Abhazya’dan Türkiye’ye hareket eden bir Türk gemisinin Gürcüler tarafından ele geçirildiğini ve Ankara’nın müdahalesiyle bırakıldığını hatırlatıp ekledi: "Türkiye’de 500 bin kadar Abhaz yaşıyor ve Abhazya’nın nüfus probleminin çözümü için geri dönüş meselesi çok önemli. Şu anda yurttaşlarımız tarihi vatanlarına ancak Soçi üzerinden çift veya çok yönlü vize ile gelebiliyor ama bu hiç de kolay değil. Abhazya’ya ulaşımın kolaylaştırılması ve onların kardeşleri ile görüşebilmesi için yolu kesinlikle açmak lazım. Türkiye’ye heyetler halinde her gittiğimizde hükümetle görüşmelerimizde öncelikli olarak Abhazya ve Türkiye arasında deniz ulaşımının açılması konusunu gündeme getiriyoruz ve bu konuda diasporamız da bizi destekliyor."
Gürcü-Abhaz savaşına kadar Abhazya’nın en büyük limanı Sohum yılda 290 bin ton yük ulaşımını sağlıyordu. Oçamçira, Gagra ve Novıi Afon’da da birer küçük liman bulunuyor. 15 yıldır Sohum limanına çok büyük yük ve yolcu gemileri yanaşmıyor.
Sohumlu Nikolay Çikovani de Abhazya deniz limanlarının yeniden açılması konusunda umutlu olduklarını belirterek "Bağımsızlığımızın tanınmasından sonra artık buraya turist gemilerinin gelmesi gerekiyor. Ben Abhazya’da durumun savaş öncesindeki durumdan daha kötü olmayacağını düşünüyorum" dedi.
Babacan talimat vermiş
Sohum-Trabzon arasında gemi seferlerinin başlatılması konusu Gül’ün dört günlük Rusya Federasyonu sırasında uçakta gündeme gelmişti. Sabah gazetesinden Muharrem Sarıkaya dünkü yazısında, gazetecilerin "Trabzon-Sohum seferleri başlayacak mı?" sorusu üzerine Gül’ün yanındaki Ali Babacan ‘ı işaret ederek "Dışişlerinin konusu, onlara sorun" yanıtını verdiğini aktarmıştı. Sarıkaya’ya göre Babacan önce "Biliyorsunuz ayaküstü sorulara yanıt vermiyorum" dedi ardından Kafkas Dernekleri Federasyonu Başkanı Cihan Candemir’in "Trabzon Sohum seferleri başlayacak mı?" sorusuyla karşılaşınca şu yanıtı verdi:
“Türkiye’den Abhazya’ya direkt gitmeyi destekleriz. Ayrıca gitmeliyiz de…”
Babacan’ın yanında bulunan Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Ünal Çeviköz ise hemen araya girerek “Bunu siyasi talimat olarak alıyorum. Ancak Gürcistan, Poti limanı üzerinden seferlerin yapılmasını istiyor. Doğrudan gidişi toprak bütünlüğüne karşı tavır olarak algılıyor” diye itiraz etti. Ancak Babacan “Hayır… Toprak bütünlüğüyle ilgili değil. Tamamen ticari bir durum… (Candemir’e dönerek) Nakliye işini yapacak insanları da bir araya getirin Ünal Bey (Çeviköz) ile görüştürün” dedi. Çeviköz tekrar “Dilerseniz alt yapısını oluşturana kadar dillendirmeyelim” hatırlatması yapınca Babacan son noktayı koydu: “Yok yok, gerekirse ben de çıkıp söylerim.” ÖZ/FT