Sohum/Ajans Kafkas – Abhazya’da 1992-1993 savaşında başarıyla sonuçlanmasa da Gürcü işgaline karşı direnişi ‘kurtuluş savaşı’na dönüştüren 15-16 Mart Sohum taarruzu 16’ıncı yıldönümünde anıldı.
İşgal altındaki başkent Sohum’u geri almak için büyük bir hamle yapan Abhazya güçleri 400 asker yitirmiş, 70 kişi kaybolmuş ve 1000 kişi yaralanmıştı.
Abhazlar her yıl olduğu gibi bu yıl da 15-16 Mart taarruzunda yitirdikleri canlarını anmak için başkent Sohum’daki Zafer Parkı’nda bir araya geldi. 16 Mart’taki törene devlet erkanının yanı sıra gaziler, öğrenciler ve vatandaşlar katıldı. Abhazya’nın ‘Vatan Savaşı’ diye andığı 1992-1993 savaşında hayatını kaybedenler anasına anıta çelenk bırakıldı, konuşmalar yapıldı.
Gençlere ‘geçmişin fedakârlıklarını unutmayın’ mesajının verildiği törende Tomsk bölgesinden gönüllü olarak savaşa katılıp yaşamını yitirmiş Andrey Yunçes için sonradan verilen Leon Nişanı babası Feliks Yunçes’e takdim edildi. Feliks Yunçes “Oğlum burada, Zafer Parkı’nda yatıyor. Abhazya’nın geleceğine inanıyordum ve oğlum Andrey hayatını boşu boşuna vermedi. 20 yaşındaki oğlumuzu kaybettikten sonra da eşimizle yaşama gücü bulduk, bir oğlumuz daha yetişiyor” diye konuştu.
‘Abhazya Kahramanı’ unvanına sahip milletvekili Vladimir Naçaç da “15-16 Mart 1993, kanlı savaş tarihinin trajik günleridir. Birçoğu cepheden dönemedi. Birçok ailenin tek olan oğullarını kaybetmiş olmalarını söylemek bana zor geliyor… Başkentin kurtarılması amacıyla yürütülen ancak başarıyla sonuçlanamayan mart operasyonu Abhazya ordusunun gelecek zaferinin temeli oldu” dedi. Naçaç, o trajik günlerde ölen askerlerin annelerinin ‘Gürcü işgalcilerine karşı silahlı direnişin devam etmeli’ diye cesaret verdiğini anımsattı.
1993’te Kafkasya Dağlı Halkları Konfederasyonu’nu yöneten Ruslan Gvaşev ise “Eğer mart operasyonu olmasaydı, Gürcistan Devlet Konseyi güçlerine karşı zafer olmazdı. Mart saldırısından sonra artık kimse durdurulamadı, yaşlı genç herkes cepheye gitti ve bu savaş işte o zaman gerçekten halk savaşı oldu” dedi.
14 Ağustos 1992’de başlayan savaş 30 Eylül 1993’te Abhazya’nın zaferiyle bittiğinde onlarca Abhaz askerinin cesedi Sohum Devlet Hastanesi’nin yakınındaki kireç kuyusunda bulunmuştu. Görgü tanıklarına göre yaralı ve esir Abhaz askerleri diri diri bu çukura gömülmüştü.
Tiflis’te kutlama
Gürcistan ise 15-16 Mart 1993’ü taarruzun püskürtüldüğü gün olarak kutluyor. 15 Mart akşamı Tiflis’teki Kahramanlık Meydanı’nda savaşta ölenlerin anısına dikilmiş anıtın önünde yapılan kutlamaya gaziler, mülteciler ve yetkililer katıldı.
Abhazya tarafından savaşa katılan 12 bin kişiden 3 bini ölmüş, 5 bini yaralanmıştı. Abhazya’ya yardım için Kuzey Kafkasya cumhuriyetlerinin yanı sıra Rusya’nın farklı bölgelerinden ve Türkiye, Suriye gibi diaspora ülkelerinden gönülleler seferber olmuştu. KU/ÖZ/FT