Tuapse/Ajans Kafkas – Ana yurtlarında bir avuç insan olarak varlık savaşı veren Karadeniz kıyısındaki Şapsığ bölgesi Adıgeleri, ‘az sayıda halklar’ statüsüne alındıkları halde bunun getirdiği yasal haklardan mahrum bırakılmalarını ve buna karşı mücadele yollarını tartışıyor. Adıgelerin sivil meclisi Kıyıboyu Şapsığ Adıge Khase’si meseleyi 25 Kasım’da yapılan kongresinde ele aldı.
Toplantıda Adıgelerin bir kolu olan Şapsığların haklarının temini için önce Krasnodar Kray Valisi Aleksandr Tkaçev ile görüşme yapılması kararlaştırıldı.
Kongreye katılan Aydamir Thaguşev’in verdiği bilgilere göre Lazarevski kasabasındaki Adıge Khase ofisinde yapılan ve 70 kişinin katıldığı kongrede, Rusya Federasyonu yetkilileriyle 10 yıldır sürdürülen görüşmelerden sonuç alınamadığı, bu yüzden başka yasal yollara gidilmesi gerektiği de ifade edildi.
Thaguşev, "Elbette görüşmek gerekiyor. Ancak eğer bunlardan bir fayda gelmiyorsa yargıya gitmek lazım” dedi. Şu anda yargı süreci ile ilgili hazırlıkların da olduğunu belirten Thaguşev, yerel mahkemeden sonuç çıkmazsa federasyon yüksek mahkemesine ve oradan da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne gidilmesinin öngörüldüğünü belirtti.
Thaguşev, meselenin vali ile görüşülerek halledilmesi fikrinin de iktidardaki Birleşik Rusya Partisi’nin Krasnodar Kray teşkilatından geldiğini düşündüğünü belirtti.
Ayrıca kongrede açılan davalarda Şapsığların bu bölgede yaşadıklarını ortaya koyacak belge sıkıntısı çekildiği, bunun aşılması için de etnopolitik çalışmaların yapılması yeniden gündeme geldi. Geçen nisanda yapılan toplantıda bu konuda yürütülecek çalışmalar konusunda Adıge Khase’ye görev verilmişti. Thaguşev’e göre belli bir araşmacı ismi üzerinde karar olmadığından çalışmalar yürütülemedi ve sonuç alınamadı. Thaguşev araştırmaları yapacak kişi olarak Zaurbek Şu’ya yetki verilmesini önerdiğini kaydetti.
Thaguşev, yapılacak etnopolitik araştırmalar sonucunda ortaya çıkacak belgenin Şapsığların Soçi ve Tuapse’de açtıkları ya da açacakları davaların lehte sonuçlanacağı umudunda olduklarını ekledi. Thaguşev’e göre Tuapse’de açılan bir davada mahkeme kararında Şapsığların hakları ve imtiyazları olduğunu teslim etti. Ancak mahkeme kentte Şapsığların olmadığı sonucuna da vararak hükmü boşa çıkardı. Mahkemenin iddiasına temel teşkil eden şey ise 2005 kayıtlarında Şapsığların Adıge olarak yazılı olması. Bunun üzerine Adıge Khase nisan kongresinde imza toplayarak kayıtlarda geçen Adıgelerin Şapsığlardan başkası olmadığını gösterme kararı aldı. Gel gör ki imza kampanyası da yürütülemedi.
Thaguşev atılamayan adımların delegeler arasında huzursuzluğa yol açtığını da öne sürerek şunları söyledi: "Yönetim devletle flört etmeye çalışıyor. Ve benim düşünceme göre, yönetim, Şapsığlar kendi milli bölgelerini oluşturmayı başaramadığı, onun yerine Krasnodar Kray’ın az sayılı halkı olarak tanındığı zamandan beri bunu hep yapıyor. Böyle bir politika hiçbir fayda getirmeyecek, çünkü devlet de kendi kurallarına göre oynuyor ve hiçbir zaman kaybetmiyor.” ÖZ/FT
