Geçtiğimiz ay SSCB borçlarını bitiren Moskova, şimdi Çarlık döneminin borçlarıyla karşı karşıya!
Çarlık döneminde Rus hisseleri satın alan bir grup Fransız vatandaşının varisleri, Rusya aleyhine uluslararası mahkemede dava açmaya hazırlanıyor.
Rusya’dan 100 milyar euro tazminat talep eden Fransızlar, tazminatın ödenmemes, durumunda Rusya’nın mülkiyetindeki Fransa’nın Nice şehrinde bulunan St. Nicholas Katedral’i ve arsasına el koymak istiyor. Grup, Kremlin sarayı tarafından kısa bir süre önce satın alınan ve üzerine bir kültür merkezi inşa edileceği duyurulan Paris’teki bir arsanın da ‘borç karşılığı kendilerine verilmesini’ talep ediyor.
Rus gazetesi Nezavisimaya Gazeta’ya konuşan uzmanlar, Çarlık Rusya’sında yapılan anlaşmanın, Bolşevik Devrimi’nin ardından SSCB tarafından iptal edildiğini, 1997 yılında da Fransa ile Rusya arasında imzalanan bir anlaşma ile karara bağlandığını öne sürdü.
Ancak Rus hisselerini elinde tutan uluslararası AFIPER başkanı Erik Sanita, ellerindeki hisselerin "bir parça değersiz kağıt" olmasını reddettiklerini, dava açacaklarını ifade etti. "Nice’deki Katedral’e el koymak için işlemleri başlatıyoruz ve borcumuzun ödenmesini istiyoruz" diyen Sanita, Fransa’da 316 bin kişinin Çarlık Rusya’sı hisse senetlerine sahip olduğunu iddia etti. Faizlerle beraber Moskova’nın bu kişilere 100 milyar euro ödemesi gerektiğini savunan Sanita, Kadetral’de bulunan sanat eserlerinin de dava kapsamında talep edileceğini söyledi.
Sanita, "Çarlık Rusyası’na ait bir malın Rusya’ya devredilebilmesi, borçlarından da Rusya’nın sorumlu olmasını gerektirir" dedi.
"Borçlar kapandı"
Konu hakkında bir açıklama yapan Rusya Bilimler Akademisi Avrupa Enstitüsü Fransa Araştırmalar Merkezi başkanı Prof. Dr. Yuri Rubinski, Çarlık Rusyası’nın 1917 yılına kadar Fransa’ya 11 milyar frank borcu olduğunu ve faizlerin de hesaba katılması durumunda bugün bu borcun ABD bütçesinden fazla olduğunu belirtti.
O dönemde Fransa ile müttefik olan Çar hükümeti bu parayı demiryolları gibi stratejik öneme sahip alt yapı çalışmalarına harcadı. AFIPER ise 1920 yılında kuruldu ve borçların ödenmesi için çaba sarfetti. 1997’ye kadar Rus yönetimi Fransa’ya 400 milyon dolar ödeme yaparken, bu tarihte iki ülke arasında yapılan bir anlaşma ile "borcun kapatıldığı" kaydedildi. Rusya adına anlaşmayı Mihail Kasyanov imzaladı.
Rus uzmanlar, Fransız hisse sahiplerinin borçlarını Fransa hükümetinden talep etmeleri gerektiğini, ancak bunun da sonuç doğuramayabileceğini savundu.
Kaynak : Dünya Bülteni
