Çerkesk/Ajans Kafkas – Karaçay-Çerkes’te beş etnik gruptan sivil örgüt liderlerinin imzasıyla Kuzey Kafkasya Federal Bölge Özel Temsilcisi Aleksarder Hloponin’e gönderildiği söylenen mektubun sahte olduğu belirtildi.
24 Mart’ta internette yayımlanan mektupta Devlet Başkanı Boris Ebzeyev’e yönelik suçlamalar eşliğinde Karaçay-Çerkes’te etnik gerilimin sona ermesi için çare olarak bir Rus başkanın atanması isteniyordu. İnternette dolaşan mektup ortada kalırken Hloponin’e gönderilen orijinal mektupta Rus başkan talebinin yer aldığı anlaşıldı. Sahte olduğu söylenen mektubun altında şu isimler yer almıştı: Abaza sivil örgütünün başkanı M. A. Takuşinov, Çerkesk Nogayları Konseyi Birlik’in başkanı Y. B. Karasov, Adıge Khase Başkanı M. H. Çerkesov, Oset örgütü Laba’nın temsilcisi V. G. Dzugayev, Karaçay-Çerkes Yunanları sivil birliğinden V. İ. Kuznetsov, Karaçay-Çerkes Ermeni sivil hareketinden V. S. Alaverdov.
Adıge Khase Başkanı Çerkesov mektuba imza atmadıklarını belirterek “Bu mesajı devlet başkanı temsilcisine biz yazmadık. Ancak martın ilk yarısında diğer milletlerden bazı sivil hareket temsilcileri ile beraber, Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev’e, Rusya Devlet Başkanlığı Genel Sekreteri Sergey Narışkin’e, devlet başkanı özel temsilcisi Aleksandr Hloponin’e ve Karaçay-Çerkes Devlet Başkanı Boris Ebzeyev’e bir mesaj yazdık” açıklamasını yaptı.
Çerkesov gönderdikleri mektubun içeriği ile ilgili de şu bilgileri verdi. “Üç madde vardı. Birincisi, yerel ve federal yönetim temsilcilerinin de yer alacağı milletler arası ilişkiler konusunda bir çalışma grubu oluşturulması. İkincisi, parlamento yapısındaki sayının azaltılması ve onun her milletten bir başkan yardımcısı ile eşitlik temeli üzerine seçilmesi. Üçüncüsü dün internette ortaya çıkan imzalanmamış mesajda ifade edildiği gibi, biz bölgedeki durumun istikrara kavuşması için devlet başkanının Rus olarak atanmasını önerdik.”
Karaçay-Çerkes’teki Rusya adlı örgütün lideri Nikolas Hohlaçov da sahipsiz kalan mektubu büyük bir provokasyon olarak nitelendirdi.
‘Ne denmişti’
‘Sahte’ olduğu söylenen mektupta şu ifadeler yer almıştı: “Yakın zamana kadar Karaçay-Çerkes vatandaşları, Çerkes ve Karaçay halklarının milli nedenlerle karşı karşıya geldiği 1999 olaylarının hafızadan silindiğini düşünüyordu. Aslında, milletler arası ilişkiler alanındaki gizli durum, ülkeye devlet başkanı olarak sayın B. S. Ebzeyev atanıncaya kadar sürdü. İlk atamalarından başlayarak Boris Ebzeyev, Karaçay-Çerkes halkına 1999 anlaşmalarına göre yaşama niyetinde olmadığını gösterdi. Ülke hükümet başkanlığına Çerkes olmayan birini atayarak Boris Ebzeyev son yıllarda Karaçay-Çerkes’de yerleşmiş olan hassas dengeyi ihlal etti. Ve temel mantığa aykırı bu hareketleri bölgede sosyo-politik durumu tamamen bozdu ve ülke halkı yeniden milli çatışma sınırına geldi.
Çerkes halkının ve onun sivil örgütü Adıge Khase’nin fikirlerinin görmezden gelinmesi, Rusya Federasyon Konseyi’ne Karaçay-Çerkes’in tüm halkları için uygun olan değil de sayın Ebzeyev’e uygun olanının atanma konusundaki benzersiz hayasızlık, kadro politikası meselelerinde sadece tek bir halk lehine aşırılıklar, diğer milletlerden gençlerin sosyal geleceklerinin olmayışı büyük sayıda toplu genç çatışmalarına neden oldu, son ikisinde de silah kullanıldı.
Karaçay-Çerkes Devlet Başkanına, ülkenin güvenlik kurumları başkanlarına defalarca yapılan başvurular kale alınmadı. Ülke devlet başkanının eylemsizliğinin doğrudan veya dolaylı olarak bir taraftan Karaçay, diğer taraftan Çerkes ve Abazin gençleri arasındaki toplu kişisel kavgaları tahrik ettiğini düşünüyoruz.
Ülkeyi yaklaşık otuz yıldır Karaçay siyasi elitinin yönetiyor olması, federal yönetimin müdahalesinin olmaması, yerel yönetimin ortaya çıkan ciddi etnik sosyal problemlerde suçlulara müsamaha, Karaçay gençlerde cezasız kalacakları hissinin oluşması diğer halkların gençliğini bu sınırsızlığa karşı durmaya sevk ediyor.
14 Mart 2010’da Çerkes gençliği liderlerinden, üç çocuk babası Aslan Jukov’un öldürülmesiyle Karaçay-Çerkes’de olaylar geri dönülemez bir hal aldı. Ülkedeki durumda radikal değişiklik sadece federal merkezin acil müdahalesi ve siyasi iradesi ile mümkün olabilir. Ve buna bağlı olarak tüm Karaçay-Çerkes halkı için önemli pozitif sinyal, acil olarak Karaçay-Çerkes cumhuriyeti devlet başkanlığına bir Rus’un atanması olabilir.”
Talepler tartışılıyor
Bu arada orijinal mektupta dile getirilen talepler de Karaçay-Çerkes’te tartışma konusu oldu.
Milletvekili, eski devlet bağımsız gazetesi ‘Vesti gor’un baş editörü Ahmat Ebzeyev, ‘eşit parlamento’ talebini saçmalık olarak niteledi. Ebzeyev “Parlamentoya belirli kişiler seçiliyor ve onun milli kimliğe göre seçilmesi mümkün değil. Milli eşitliğe gelince o konuya bize hükümet oluşturulurken riayet ediliyor: Şimdi orada her üç milletten üçer bakan ve dört Rus bakan var. Bölgenin devlet başkanlığı konusu, federal merkezin imtiyazı. Şu anda devlet başkanı Karaçay. Karaçaylarsa ülkede oldukça büyük bir yüzde oluşturuyor. 2002 sayımında Karaçayların gerçek sayısı bence azaltıldı. Ben o zaman birçok köyün atlandığını düşünüyorum. Onlar hakkındaki şu anki gürültü ve mesajlar- 1999 seçimlerinde istediğini elde edemeyen entrikacılar grubunun eylemleri. Bugün tüm bunlar güvenlik organlarının eylemsizliği sayesinde oldu” dedi. ÖZ/FT