ANKARA – Devlet Bakanı Hayati Yazıcı, Rusya’nın geçen yıl uygulamaya koyduğu çok önemli bir engel olan, Türk mallarına ve Türk menşeli mallara tam kontrol uygulanmasını içeren genelgesinin dünden itibaren yürürlükten kalktığını belirterek, “Şimdi başa dönüldü. Geçen yıl ağustos ayında yürürlüğe konulan genelgeden önce mal sevkıyatı ne şekilde yapıldıysa yine o şekilde yapılacak. Mal sevkıyatı o genelgeden önce azami iki-üç gün içinde gerçekleştiriliyordu” diye konuştu” dedi.Sorunun çözümü için yoğun çalışma yürütüldüğünü, Rusya ile görüşmeler yapıldığını, 2008 yılı Eylül ayında bir mutabakat sözleşmesi imzalandığını hatırlatan Yazıcı, bu sözleşmenin kasım ayında yürürlüğe girdiğini, bu sözleşmeyle Rusya’nın tek taraflı olarak Türk mallarına ve Türk menşeli mallara uyguladığı tam kontrol sistemini esnekleştiren ‘Basitleştirilmiş Gümrük Hattı (BGH)’ olarak niteledikleri yeni bir sistemin, gönüllülük esasına dayalı olarak uygulanmasının kabul edildiğini anlattı.
Beklenen ilerleme sağlanamadığı için görüşmelerin sürdürüldüğünü, 2009 yılı Şubat ayında iki ülke arasında akdedilen sözleşmenin yürürlüğe konulması için İstanbul’da bir mutabakat zaptı imzalandığını kaydeden Hayati Yazıcı, bu zaptta, öncelikle belli alan üzerinde tarafların BGH uygulamasını devreye sokmalarının kararlaştırıldığını anlattı.
Yazılı bilgi ulaştı
Yazıcı, şöyle devam etti: “Bu İstanbul Atatürk Havalimanı, Sabiha Gökçen ile Rusya’da Vnukova havaalanları arasında BGH’nin uygulanmasıydı. Daha sonra tarafların altyapılarını modernize etmek, teknolojik veri paylaşımı ile kara ve deniz gümrük kapılarına da yaygınlaşması konusunda mutabakat sağlandı. Bütün bunlara rağmen ilerleme kaydedemedik. Rusya, Türk mallarına ve Türk menşeli mallara tam kontrol uygulamasını maalesef ısrarlı şekilde sürdürdü. Konu başbakanlar düzeyinde gündem haline getirildi.
6 Ağustos’ta Rusya Başbakanı Vladimir Putin’in ülkemizi ziyaretinde bu konu da gündem maddelerinden birini oluşturdu. İki başbakanın bu görüşmesi çerçevesinde Rusya gümrük idaresi ile Türkiye Gümrük Müsteşarlığı yetkilileri 4 Ağustos’ta bir araya geldi, yeni bir mutabakat zaptını imzaladılar. Daha sonra bu taslak zabıt başbakanlar huzurunda da onaylandı, imzalandı.
Bu mutabakatın en önemli hükümlerinden biri, Rusya’nın geçen yıl ağustos ayında yayımladığı Türk mallarına ve Türk menşeli mallara tam kontrol uygulamasına ilişkin genelgesini 17 Ağustos’ta yürürlükten kaldıracağına ilişkin ortaya koyduğu yazılı taahhüdüydü. Dün yayınlanan bazı gazetelerde Putin’e rağmen sorunun çözülmediğine ilişkin beyanlar vardı. Ama Rusya dün, sözleşmede taahhüt ettiği gibi Türk mallarına tam kontrol uygulamasını içeren genelgesini yürürlükten kaldırdığını, Gümrük Müsteşarlığı’na yazılı olarak bildirmiştir.”
Gönüllülük esası sürecek
Bütün bunlara paralel olarak gönüllülük esasına dayanan BGH uygulamasının süreceğini belirten Yazıcı, hiç kimsenin BGH seçeneğini uygulamak konusunda zorlanamayacağını, haksız rekabete yol açmayacağını ama ticaret erbabından kimilerinin, “Bu hattın uygulanmasını kabul ediyorum, yaptığım ticarete ilişkin bütün verilerimi paylaşıyorum” şeklinde irade ortaya koyması halinde, o kişinin mallarının çok seri şekilde adeta VIP uygulamasıyla müşterilerine ulaşacağını anlattı.
Bu arada Bakan Hayati Yazıcı, ‘Alo 136 Gümrükler Muhafaza İhbar Hattı’nı, hizmete açtıklarını da bildirdi. (Radikal)