Çerkesk/Ajans Kafkas – Karaçay-Çerkes’te yaşayan Karaçay halkı, Orta Asya’daki sürgünden dönüşlerinin 51’inci yıldönümünü törenle kutladı.
Karaçaylar, Sovyet diktatörü Joseph Stalin tarafından 2 Kasım 1943’te Çeçen, İnguş, Balkar, Kırım Tatarları ve Ahıskalılar gibi Orta Asya’ya sürülmüştü. Sürgün edilen halkların dönüşüne 1957’de izin verilmişti.
3 Mayıs’ı dönüşün bayramı olarak kutlayan Karaçayların bu yılki törenleri Elbrus’un eteklerindeki en eski dağlık Karaçay köylerinde birinde yapıldı. Dans, milli sporlar ve at yarışlarının düzenlendiği törenlerde gençler kabiliyetlerini sergiledi. Törenlere ülkedeki şehir ve ilçelerden heyetler katıldı.
Karaçaylar Nazi Almanya’sı ile işbirliği yapmakla suçlanmıştı. Ancak sürgüne gönderilen halkların hiçbiri bu suçlamayı kabul etmiyor. Suçlama ile ilgili Karaçay-Çerkes Sosyal Araştırmalar Enstitüsü şu açıklamayı yaptı: "Bu saçma bir suçlamaydı ve hiçbir dayanağı yoktu. Karaçay halkı o zaman 88 bin kişiydi ve 15 bin 600 güçlü erkek ve delikanlısı Kızıl Ordu saflarında faşistlere karşı savaşmıştı. Yaklaşık yirmi Karaçay askeri Sovyetler Birliği’nin en üst madalyalarını aldı. Yine yaklaşık 2 bin Karaçay kadın ve ihtiyarı da savunma için seferber edilmişti. Bundan dolayı vatanda sadece çocuklar ve güçsüz yetişkinler vardı ve bunlar da faşistlere yardımla suçlanmıştı."
Tarihçilere göre, sürgün sonucunda 22 bin Karaçay yok oldu. Ölenler aynı zamanda Karaçay çocuk nüfusunun yüzde 60’ını oluşturuyordu.
Bazı tarihçiler sürgünün altında Gürcü kökenli Stalin’in Gürcistan’ın sınırlarını Elbrus’u da içine alacak şekilde Kuzey Kafkasya’ya genişletme planının yattığını düşünüyor. Böyle düşünülmesine gerekçe olarak 1943’de Karaçay özerk bölgesinin Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ne verilmesi ve Karaçayevsk şehrinin adının Gürcüce Kluhori olarak değiştirilmesi gösteriliyor. KU/ÖZ/FT
