KARS – Bakü-Tiflis-Kars (BTK) demiryolu projesinin Türkiye ayağının temeli, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından atıldı.
Törene, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, Ulaştırma Bakanlığı bürokratları ve çok sayıda vatandaş katıldı. Tören alanına Gürcüce, Azerice ve Türkçe pankartların yanı sıra üç ülkenin bayrakları asıldı.
Kars Garı’nda düzenlenen temel atma töreninde "hoş geldin konuşması"nı Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım yaptı. Yıldırım’ın ardından üç Cumhurbaşkanı da birer konuşma yaptı.
Konuşmaların ardından Gürcistan Cumhurbaşkanı Saakaşvili, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ve Cumhurbaşkanı Gül, platformdaki haritada kendi ülkelerinin üzerine demiryolu işaretlerini koyarak temel atma törenini gerçekleştirdi. Daha sonra tören alanında bulunan tren, Cumhurbaşkanı Gül’ün isteği üzerine düdüğünü çaldı.
GÜL, ALİYEV VE SAAKAŞVİLİ İLE GÖRÜŞTÜ
Bu arada Cumhurbaşkanı Gül, tören vesilesiyle Gürcistan Cumhurbaşkanı Saakaşvili ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ile ayrı ayrı görüştü. Gül’ün konakladığı DSİ Kars Bölge Müdürlüğü sosyal tesislerindeki görüşmeler basına kapalı gerçekleşti.
Gül, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Projesi temel atma töreninin ardından Aliyev ve Saakaşvili onuruna bir de öğle yemeği verdi.
AVRUPA’DAN ASYA’YA KESİNTİSİZ DEMİRYOLU
Dünyanın yeni petrol ve doğalgaz merkezi konumundaki Ortaasya cumhuriyetleri ile kesintisiz demiryolu bağlantısının sağlanmasına imkan sağlayacak projenin hayata geçirilmesiyle Londra’dan kalkacak bir tren kesintisiz olarak Çin’e ulaşabilecek.
Geçen yıl Eylül ayında ihalesi yapılan projede, yaklaşık 290 milyon YTL ile teklif veren Çelikler-Özgün Yapı Grubu ile sözleşme imzalandı ve firmaya yer teslimi yapıldı.
Tarihi İpek Yolu’nu "Demir İpek Yolu"na dönüştürecek Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Projesi 3 etaptan oluşuyor. Türkiye, hattın 76 kilometrelik bölümünün yapımını gerçekleştirecek. Bu bölüm çift altyapıya uygun, tek üstyapı şeklinde yapılacak.
Türkiye sınırından Ahılkelek’e kadar olan 29 kilometrelik hattın yapımını ise Gürcistan gerçekleştirecek. Gürcistan, ayrıca Ahılkelek’ten Tiflis yakınlarına uzanan mevcut hattın rehabilitasyonunu tamamlayacak. Projenin tümünün 2011 yılında tamamlanması hedefleniyor.
Öte yandan, İstanbul Boğazı’nda sürdürülen Marmaray Projesi’nin de tamamlanmasına paralel olarak, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Projesi hayata geçirildiğinde Avrupa’dan Çin’e demiryoluyla kesintisiz yük taşınması mümkün hale gelecek. Böylece Avrupa ile Orta Asya arasındaki yük taşımalarının tamamının demir yoluna kaydırılması planlanıyor.
Bakü-Tiflis-Kars Demir yolu hizmete girdiğinde, orta vadede yıllık 30 milyon ton yük taşınması hedefleniyor. Hattın stratejik öneminin yanı sıra TCDD’nin yıllık 19,5 milyon ton yük taşıdığı dikkate alındığında, hattın Türkiye açısından önemli bir gelir kalemi oluşturacağı öngörülüyor.
NE DEDİLER?
Bakan Yıldırım: İlk etapta 1 milyon yolcu taşınacak:
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, "hoş geldin konuşması"nda, Bakü-Tiflis-Kars (BTK) demiryolu projesinin bitmesiyle birlikte ilk etapta, ilk yılda 1 milyon yolcu, 6.5 milyon ton yük taşınmasının gerçekleştirileceğinin hesaplandığını bildirdi. Yıldırım, yaşanan süreci şöyle anlattı:
"Bugün temelini attığımız bu projenin geçmişi 15 yıldır. 20 Aralık 2004’de Tiflis’te, Türkiye-Gürcistan-Azerbaycan ulaştırma bakanları olarak bir araya geldik ve projenin yapılmasına karar verdik. Bakü-Tiflis ve Kars’ı demiryoluyla birbirine bağlamak ve böylece Uzak Doğu’dan, Batı Avrupa’ya devam eden asırlardır insanlığın hizmetindeki bu ulaşım koridorunu hayata geçirmek verilen kararlardan en önemlisidir.
Proje nihayet 27 Temmuz 2006’da Astana’da Türkiye-Azerbaycan ve Gürcistan’ın yanı sıra Kazakistan ve Cin Halk Cumhuriyetinin de katılımıyla nihai şeklini almış, burada üçlü ve beşli protokol imzalanmıştır. Son aşama 7 Şubat 2007 tarihinde Gürcistan-Azerbaycan devlet başkanları ve Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla karara bağlanmış ve böylece projenin önündeki bütün engeller sona ermiştir."
Türkiye kesimi 76 kilometre olan demir yolu projesinin 2011 yılına kadar tamamlanacağını bildiren Yıldırım, projenin, Orta Asya Kafkas Bölgesinin Türkiye üzerinden inşaatı devam eden Marmaray Projesi ile iki kıtayı birleştirerek, Londra’ya kadar uzanan bir medeniyet koridoru, uluslararası dostluk ve kardeşlik koridoru oluşturmasını diledi.
CUMHURBAŞKANI GÜL: TARİHİ İPEKYOLU TEKRAR CANLANIYOR"
Cumhurbaşkanı Gül, törende yaptığı konuşmada, "Bu mutlu günde hep beraber burada olmamız sevindirici bir olay" dedi. Büyük bir projenin Türkiye tarafının temel atma törenini gerçekleştirdiklerini anlatan Gül, "Bu proje tarihi İpekyolu’nun tekrar canlanmasıdır" diye konuştu. Gül, BTK’nın sadece Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye’yi birbirine bağlamadığı ifade ederek, Çin’den Londra’ya kadar uzanacağını kaydetti.
BTK demiryolu hattı tamamlandığında ekonomik ilişkilerin büyük bir canlılık kazanacağını vurgulayan Gül, projenin aynı zamanda kültürel ilişkileri de geliştireceğini belirtti.
Kafkasya’da adı ilan edilmemiş yeni bir ekonomik bölgenin ortaya çıktığını ifade eden Gül, Türkiye ile Gürcistan arasındaki ilişkilerin çok yönlü olarak devam ettiğini, Azerbaycan ile de ilişkilerin çok iyi düzeyde olduğunu söyledi. Gül, bu ekonomik bölgenin gelecekte daha da canlanacağını belirterek, olumlu gelişmelerin altında üç ülkenin siyasi iradesinin yattığını kaydetti.
Cumhurbaşkanı Gül, bölgedeki işbirliği ve ekonomik gelişmelerden her üç ülkenin halklarının da olumlu biçimde yararlandığını anlatarak, gelecekte yeni projelerin hayata geçirileceğini bildirdi.
SAAKAŞVİLİ’NİN KONUŞMASI
Gürcistan Cumhurbaşkanı Saakaşvili de yaptığı konuşmada, BTK Projesi’nin sadece bir demiryolu projesi olmadığını, ekonomik, kültürel ve tarihi anlamlar taşıdığını vurguladı. Saakaşvili, projenin Gürcistan’ın Türkiye ile ilişkilerine çok büyük katkı yapacağını belirterek, böylece Türkiye ile yeni ulaşım kanalları ve sınır kapıları açıldığını kaydetti. Saakaşvili, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerin gelişmesinin Gürcistan’ın kalkınmasına katkı yaptığını da ifade etti.
Proje sayesinde Gürcistan’ın Avrupa’nın bir parçası olmakla kalmadığını, Avrupa ile Asya arasında sağlam bir köprü konumuna geldiğini belirten Saakaşvili, bu tür projelerin gelecekte meyvelerini vereceğini ve üç ülke halkını birbirine yaklaştıracağını söyledi.
ALİYEV’İN KONUŞMASI
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev de konuşmasında, üç ülkenin işbirliğiyle bu tür bölgesel projelerin hayata geçirilmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Azerbaycan-Türkiye ilişkilerinin en üst düzeyde olduğunu, Gürcistan ile ilişkilerinin de memnuniyet verici şekilde seyrettiğini anlatan Aliyev, "Üç ülke arasındaki bu işbirliğinin dünyada örneği yok" dedi.
Aliyev, yakın geçmişte "efsane" olarak nitelendirilen Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattının bugün işlediğini, Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz hattının da hayata geçirildiğini belirterek, bugün de Bakü-Tiflis-Kars demiryolu hattını inşa etme iradesini ortaya koyduklarını kaydetti.
Demiryolu hattının Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan arasındaki ulaşımı ve ekonomik ilişkileri güçlendireceğini ifade eden Aliyev, projeden Asya ve Avrupa ülkelerinin de yararlanacağını söyledi. (aa)
