Moskova/Ajans Kafkas – Rusya insan hakları savunucuları Kuzey Kafkasya cumhuriyetlerindeki durumdan endişeli. Aktivistler, insan hakları yetkilisi Vladimir Lukin ve Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komitesi yetkilisi Thomas Hammerberg’den İnguşetya’da Magomed Yevloyev ve Dağıstan’da Abdullah Alişayev’in öldürülmesine tepki göstermelerini istedi.
Dün Moskova Helsinki Grubu sitesinde yayınlanan insan hakları savunucularının açıklamasında "İnguşetya’da her geçen gün durum kötüleşiyor. OMON birlikleri, Magomed Yevloyev’in trajik ölümü anısına düzenlenen sivil eylemi güç kullanarak dağıttı. Nazran’a yeni askeri birlikler naklediliyor. Bu güç kullanımının federal düzeyde onaylandığını ve yerel yönetimin inisiyatifi olmadığı anlamına geliyor" denildi.
İnguşetya’daki mevcut krizin çıkmasında, muhalif lider Yevloyev’in öldürülmesinin doğrudan etkisi olduğu belirtilen açıklamada, Yevloyev’in ölümü siyasi bir cinayet olarak nitelendirildi ve resmi makamlarca yapılan “kaza sonucu vurulduğu” açıklamasının inandırıcı olmadığı ifade edildi.
Açıklamada ayrıca, Yevloyev’in mahkeme izni olmadan tutuklanmış olmasına değinildi ve tutuklamada İçişleri Bakanı Musa Medoyev’in de bulunduğu belirtildi.
Açıklamada, "Komşu Dağıstan’da, Yevloyev’in ölümüyle ayın anda bağımsız Çernovik gazetesi baş editörü aleyhinde ekstremizm suçlaması ilan edildi. Adli soruşturma başlatıldı ve gazetede ve gazetecinin evinde aramalar yapıldı. 2 Eylül’de ise gazeteci Abdullah Alişayev’e ateş açıldı, yaralandı, hastanede hayatını kaybetti" dedi.
İnsan hakları savunucuları, İnguşetya’daki krizin azaltılması için Yevloyev cinayetini soruşturmak üzere olağanüstü Başsavcılık soruşturma grubu oluşturulması için yetkililere çağrıda bulundu. Ayrıca, en azından soruşturma süresince Devlet Başkanı Zyazikov ile İçişleri Bakanı Medoyev’in görevden uzaklaştırılmasını istedi.
Dağıstan’daki durumun sakinleştirilmesi içinse insan hakları savunucuları, Dağıstan’daki savcılık organları ile güvenlik birimi yönetimlerinin değiştirilmesi çağrısında bulunarak “Kremlin’i bir an önce İnguşetya ve Dağıstan’daki sivil toplumla diyaloga girmeye çağırıyoruz. İnguşetya ve Dağıstan’da, yönetim, güvenlik ve muhalifler de dahil olmak üzere sivil toplum temsilcilerinin katılımı ile yuvarlak masa toplantıları yapılması gerektiğini düşünüyoruz" dedi.
Açıklamanın altında imzası bulunan Moskova Helsinki Grubu Başkanı Lüdmila Alekseyeva, Sivil Yardım Komitesi Başkanı Svetlana Gannuşkina, Andrey Saharov Vakfı Başkanı Sergey Kovalev, Memorial İnsan Hakları Merkezi Başkanı Oleg Orlov, İnsan Hakları Derneği Müdürü Lev Ponomarev ve Rusya Sivil Kongresi Eşbaşkanı Yuri Samodurov, " İnguşetya’da ve Dağıstan’da durum gecikilmesi tehlikeli bir durumda" ifadesiyle açıklamalarına son verdi.
Lüdmila Aleksyeva Eko Moskova radyosuna yaptığı açıklamada, bu ay içinde bağımsız bir komisyon kurulacağını ve İnguşetya’da Yevloyev cinayeti ile ilgili kendi soruşturmasını yürüteceğini söyledi.
İnsan hakları savunucuları Vladimir Lukin ve Thomas Hammerberg’in, Dağıstan ve İnguşetya’ya insan hakları konusunda gözlemde bulunacak özel temsilcilerini bölgeye göndermesini bekliyor. KU/ÖZ/HT