Viyana/Ajans Kafkas – Ağustos 2008’de Abhazya ve Güney Osetya’yı silah zoruyla geri almak için başlattığı hamlesi Rusya’ya toslayan Gürcistan, Kuzey Kafkasya’yı Rus egemenliğinden koparacak ‘Kafkas halklarının birliği’ söylemine yöneldi.
Gürcistan’da 2001’de kurulmuş olan Laik Kafkasya Halkları Konfederasyonu adlı sivil örgüt, 28 Şubat’ta Viyana’da bir kongre yapmayı planlıyor. Kongre öncesinde Ingushetia.org’dan Timur Tseçoyev, kongre organizasyon komitesi başkanı Zaali Kasrelişvili ve komite üyesi Yevloyev Murad’a Kafkasya’nın birliğine dair düşüncelerini sordu. Ajans Kafkas’ın Türkçeye aktardığı röportajda Çeçen-İnguş destekli Gürcü bakış açısıyla şöyle bir Kafkas birliği çıkıyor:
Amacı Kafkasya halklarını birleştirmek olan ‘Kafkas kongreleri’ yağmurdan sonraki mantarlar gibi büyümeye başladı. Nedir bu siyasi moda?
Zaali Kasrelişvili: Bu seçimi bize Kafkasya’daki durum dikte ediyor. Olayların gelişim süreci birleşmeye karşı şüphe bırakmadı. Kafkasya halkları önlerinde bulunan problemleri, farklı Kafkas milletleri ne kadar kahramanca gayret gösterse de çözemezler. Rusya ile mücadelede bu güçler boşuna olacaktır: Tek başına alanda olan, cengâver değildir. Kafkasya’da dünya devlerinin menfaatlerini ilgilendiren süreçler meydana geliyor. Gürcistan ile savaşta amaçlarına ulaşamayan Rusya, Kafkas haklarının birleşme fikrini itibardan düşürmek için ‘Kafkasyalı’ personelini yoğunlaştırıyor, canlandırıyor. Kremlin kendisine karşı Kafkasya halkları tek cephe halinde karşı çıkarsa, durumu düzeltemez. Kafkasyalıların kongrede arabulucu olmadan, Kafkasya’nın kaderi, bölgenin geleceği, kendi siyasi ve ekonomik çıkarları hakkında konuşmalı.
Kafkas Halkları Kongresi Rusya karşıtı bir örgüt mü?
Zaali Kasrelişvili: Daha doğrusu-, Kremlin karşıtı. Ama amacımız, Kafkasya’da yaşayan insanların çıkarlarının göz önünde bulundurulacağı barış bölgesi oluşturmak. Bizler kesinlikle, Kafkasya’nın hem kuzeyinde, hem güneyinde barış sever komşularımız olmasını istiyoruz.
Kongreniz kaç Kafkasya halkını birleştiriyor?
Yevloyev Murad: Amerikalılar ABD’yi bayraklarındaki 13 yıldızla oluşturmaya başladı, biz kendi bayrağımıza korkmadan, her biri bölge değil de halk, millet anlamına gelen 5 yıldızı yerleştirebiliriz.
Tüm tartışmalı meselelerin Kafkasyalılar arasında çözülebileceğini düşünüyor musunuz?
Yevloyev Murad: Biz, tüm ‘tartışmalı’ meselelerin Kafkasya’ya dışarıdan getirildiğini düşünüyoruz. Örnek olarak Prigorodnıi bölgesi, Auhovski bölgesi ve suni olarak oluşturulmuş diğer bölgesel problemleri söylemek isterim. Birçok imparatorluk Kafkasya’ya göz dikti. Onlar zamanla dağıldılar ve toza dönüştüler. Tüm Kafkasya halklarına, Rusya’ya bakmadan bağımsız olarak mültecilerin ‘tartışmalı’ bölgelerdeki evlerine geri dönmeleri sürecine başlamalarını teklif ediyorum. Bu tür eylemler sonuç getirebilirdi.
Kuzey Kafkasya’da silahlı direniş, eylemlerini dini faktörlere dayandırıyor, batılı değerleri kabul etmeyen insanlarla hangi şekilde anlaşmayı düşünüyorsunuz?
Zaali Kasrelişvili: Kafkasya’da köklü halkları yok etmeye yönelik topyekun bir savaş devam ediyor ve dini faktör sadece perde, bunun somut örneği de Ortodoks Gürcistan ve Rusya’nın savaşıdır. Batılı değerleri kabul etmeyen Kafkasya Emirliği, BM Güvenlik Konseyi üyesi Rusya Federasyonu’ndan daha çok hareketlerinden sorumludur.
Batı ve Gürcistan’ın Kuzey Kafkasya halklarının silahlı ve sivil mukavemet potansiyelini kullanmasını bir olasılık olarak görüyor musunuz?
Zaali Kasrelişvili: Hayır, birilerinin bizi çıkarları için kullanmaları olasılığını düşünmüyoruz, çünkü ilişkilerimizi eşitlik ve adalet temeline dayalı olarak tüm ülkelerle inşa etmeye niyetliyiz.
Ne tür kaynaklara dayanıyorsunuz?
Zaali Kasrelişvili: Kafkasya’nın iç insan kaynağına ve demokratik dünya topluluklarının desteğine.
Kafkasya halkları milli-kurtuluş hareketine nasıl bir beraber yaşama şekli sunuyorsunuz?
Yevloyev Murad: Bağımsız Devletler Kafkasya Birliği…
İmparatorluğun asıl darbesini yemiş Vaynahlar, eşitlik temelinde kendilerine sunulacak role razı olurlar mı?
Yevloyev Murad: Vaynahlar için Kafkasya’nın son eyaleti olmak Rusya’nın ilk vilayeti olmaktan daha şerefli olurdu.
Sizce Kafkasya’da radikalizm nedir?
Yevloyev Murad: Radikalizm, yani Kafkas halklarının Rusya’nın fütursuz ve acımasız işgal politikasına tepkisi, bizler bize ne kadar radikallerse o kadar radikaliz. Ama, hiç şüphesiz, bizler hiçbir zaman hangi milletten ve inançtan olursa olsun kadın ve çocuklara yönelik radikalizme izin vermeyeceğiz ve bununla mücadele edeceğiz. Kafkasya tarihi, Rusya buraya gelinceye kadar halklar arasında dini anlaşmazlık bilmiyordu.
Kafkasya Birliği için İslam faktörü, Hıristiyan ülkelere ve Kafkasya halklarına yönelik olumsuz bir rol oynamaz mı?
Zaali Kasrelişvili: Hayır, çünkü Kafkasya, tüm din ve halklara barış içinde saygı duyulan merkezdir. Kafkasya’nın etrafını çeviren, çıkarları her zaman Kafkasya’da çatışmış olan Rusya, Türkiye, İran gibi ülkeler bize bölünmüşlük şansı bırakmıyor. Kafkasya’da özellikle her türlü inancın ve çeşitli halkların varlığı, birbirine karşı saygı ve dinsel hoşgörü sağladı.
Kafkasya halkları arasındaki münasebetler hangi kaideler temelinde inşa edilecek?
Zaali Kasrelişvili: Ortak insani değerler üzerine: Özgürlük, adalet, karşılıklı ekonomik çıkarlar. Ve biz bunun Kafkasya halklarının gelecek anayasası veya anlaşması için iyi bir temel olacağını düşünüyoruz.
Rusya ile gelecek sizin için kabulü imkansız mı?
Yevloyev Murad: Kafkasya tarihi son 200 yıldır Rusya ile aynı gelişim yolunda gidiyor. Rus halkı ile beraber biz çarlar, genel sekreterler ve devlet başkanlarının ardından gittik ama her zaman bu, bir yere ulaşmayan yoldu. En iyi kız ve erkek evlatlarını Rusya çıkarları için kurban veren Kafkasya, bugün karşılığında Rusya’nın bakışıyla Puşkin ve Dostoyevski’yi, endüstri ve Rusya medeniyetinin daha başka iyiliklerini aldı. Ama bizler, hiçbir medeniyet iyiliğinin 1944 sürgünü veya Çeçen savaşının getirdiği kurbanlara değmeyeceğine inanıyoruz. Kafkasya, çarlık, Sovyetler ve sahte demokrat Rusya’nın tüm vahşetini yaşadı. Rusya’nın kendisi inancını, ideolojisini, yolunu değiştirerek kendini bulamıyor. Bizler artık daha fazla Rusya ile yolumuzu bulmayı düşünmüyoruz. Batı yolu, temel durumu dolayısıyla daha kabul edilebilir. Bundan dolayı, batı medeniyeti yolunda ayağa kalkmış olan Gürcistan etrafından birleşmek, Kafkasya halkları için hayatta kalma meselesi.
Çalışmalarınızda öncelikli yönelimleriniz nelerdir?
Zaali Kasrelişvili: Tüm Kafkasya halklarının, Hıristiyan olsun, Müslüman olsun ortak bir temelde birleştirilmesi.
Kongre geçenlerde bir Çeçen mültecinin öldürüldüğü Viyana’da olacak, provokasyondan korkmuyor musunuz?
Yevloyev Murad: Risk elbette var, Avrupa yönetimleri buna güvensizlik duyarak yaklaştılar ve güven için böylesine büyük bir fiyatın ödenmiş olmasından üzgünüz. Yönetime bu kongrenin yapılacağı bilgisi verildi. ÖZ/FT