İstanbul/Ajans Kafkas – Demokratik açılım çerçevesinde Çerkeslerin taleplerini ortaya koymak için yola çıkan ‘Demokratik Yeniden Yapılanma İçin Çerkes Girişimi’ müzakere sürecine sürdürüyor.
İstanbul’da Kafkas Vakfı’nın ardından dün Bağlarbaşı’ndaki İstanbul Kafkas Kültür Derneği’nde farklı kesimlerden insanların katılımıyla düzenlenen toplantıda Çerkeslerin hangi taleplerle demokratik açılım sürecinde yer alması gerektiği tartışıldı.
Mimar-yazar Yalçın Karadaş ve hukukçu-yazar Hulusi Üstün’ün sözcülüğünü üstlendiği girişim üyeleri, akademisyen Rahmi Deniz Özbay’ın moderatörlüğünde Çerkeslerin ortak duruşunun ne olabileceği üzerine fikirlerini ortaya koydu. Yaşar Nogay, Mehdi Nüzhet Çetinbaş, Ömer Aytek Kurmel, Mahmut Nedim Özel, Yılmaz Tok, Muktedir İlhan, Erhan Şahin, Ahmet Zeki Şengil, Fethi Güngör, Murat Papşu, Erdogan Yaşar, Saffet Öztürk, Volkan Düzenli, Fatma Özdemir ve Haluk Özcan gibi isimlerin yer aldığı toplantıda dil ve kültürün korunmasına yönelik talepler öne çıkarken bu konularda ortaya çıkabilecek seçmeli dil dersi, dil kursu, enstitü veya televizyon kanalı gibi olası imkanların istikrarlı ve süreklilik arz edecek şekilde kullanılması konusundaki kapasiteye dair kaygılar dile getirildi.
Katılımcılar, farklı tecrübelerin açılan dil kurslarının devam edemeyebileceğini gösterdiğini, bu yüzden pozitif ayrımcılık istenmesinin şart olduğunu vurguladı.
‘Açılım süreci Çerkesler arasında bir ulus bilinci oluşturmaya hizmet edebilir mi’ sorusunun yanıtı aranırken toplumsal ayrışmalardan kaçınılması gerektiği vurgulandı.
Ayrıca Çerkeslerin hem kendi tabanı hem Türkiye geneline yönelik Çerkeslerin kimler olduğuna dair aydınlatıcı çalışmalar yürütülmesinin elzem olduğu belirtirken bu konuda Türkiye’nin geri kalanıyla empati kurulması, özellikle Çerkeslerin gerek Osmanlı gerekse Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundaki özel rolüne atıf yapılarak bu toplumun temel bir parçası oldukları vurgusunun öne çıkarılması gerektiğine işaret edildi.
Kürt açılımının panzehirinin Çerkes açılımı olmadığı, Çerkeslerin Türklerden hak talep ediyor durumuna düşürülmemesi gerektiği, Türkiye’nin tamamının ihtiyacı olan demokratik açılımda Çerkeslerin yer almasının kaçınılmaz olduğu, asıl amacın yok olan kültür ve dillerinin yaşatılması yönünde önlemlerin alınması olduğu, Çerkes Ethem örneğindeki gibi Çerkeslerle ilgili oluşturulan haksız yargıların silinmesi, Çerkes toplumunun kendi içinde sorumluluk bilincinin yükseltilmesi ve asimilasyon konusunda özeleştirinin yapılması, çok kültürlülük vurgusunun öne çıkarılması, Çerkesler arasında bir ortak duruşun oluşturulması, anavatanla bağların kurulmasına yönelik tedbirlerin de açılım sürecinin parçası haline getirilmesi, açılımın Türkiye’nin bütünlüğüne yönelik bir tehdit olduğu algısına karşı durulması, hızlı yok olma sürecine karşı dil dışında da bir kimlik kriterinin bulunması, Çerkes sivil toplumunun demokratikleşmeye yönelik iç hesaplaşma içine girmesi, Çerkes sivil toplumunun karşılıklı etkileşimini artırmak, görüşlerini paylaşmak ve ortak akıl üretmek için arama konferansı yapılması, Çerkeslerin açılım sürecindeki çalışmalarına Çerkes olmayanların da katılımının sağlanması yönünde görüşler dile getirildi. FT