Çerkesler eşit haklar için seslendi

Çerkesk/Ajans Kafkas – Karaçay-Çerkes’te Moskova’nın devlet başkanlığına atadığı Karaçay asıllı Boris Ebzeyev’in başbakanlığı Çerkeslere verme geleneğini bozmasına tepki veren Çerkesler, cumhuriyetteki diğer halklara bir bildiri ile seslenip hakların garanti altına alınması için işbirliği istedi.

Ortak strateji belirlemek için 9 Kasım’da planladıkları kongreyi ertelemiş olan Çerkeslerin organizasyon komitesi, yayımladığı bildiride Karaçay halkı lehine siyasal ve kadrosal yapılanma olduğu, mevcut anayasanın azınlıktaki halkların haklarını garanti edemediği vurgulandı. Karaçayların yanı sıra Nogay, Abazin ve Ruslara da seslenen Çerkesler bildirilerinde şöyle dedi:

"Ülkedeki eşitsiz durum ve geleceğinden endişe duyan Çerkes halkı, kendi etnik hakları ve yaşam alanının korunması için yasayla sağlamlaştırılmış hukuk mekanizması arıyor. Karaçay-Çerkes devlet başkanlığı görevine varıncaya kadar, kadro değişikliği ve yönetimde eşit temsilcilik prensiplerine dayalı ve ülke halklarının her birinin eşit haklarının temin edilmesi konusunda yasal şartlarının olmayışı sürekli sosyal ve milletler arası anlaşmazlıkların kaynağı oluyor. Şu anki durumda Çerkes halkının Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti’nde yeniden doğuş ve gelişimi için hukuki hiçbir perspektifinin olmadığını düşünüyoruz."

Çerkesler cumhuriyetteki tek etnik grup üzerine yönetimin şekillendirilmesine son verilmesi ve hakların teminat altına alınması için diğer halklardan da yardım talep etti.

Planlanan olağanüstü Çerkes kongresinin hazırlık komitesi başkanı Muhammed Çerkesov da, Komsomolskaya Pravda gazetesine, kongrenin ana gündeminin Karaçay-Çerkes Anayasası’nda değişiklik yapılması olduğunu belirtirken Çerkesler olarak ülkede 20 yılı aşkın süredir Karaçay kökenlilerin başkanlık yapıyor olmasını tenkit etmediklerini ve profesyonelliğin atamalar konusunda belirleyici olması gerektiğini söyledi. Ancak bu haklara ülkede yaşayan Çerkes, Rus, Abazin, Nogayların da sahip olduğunu hatırlatmak istediklerini belirten Çerkesov, kongrede her şeyin kanunlar çerçevesinde gerçekleşeceğini belirtti.

Hazırlık komitesinin 14 Kasım’da Çerkesk’te yapılan toplantısında ise ülkede son 10 yıldır ortaya çıkmış tek etnik yapılı yönetim sistemi sona ermez ve halklara eşit haklar sunacak anayasa değişikliği yapılmazsa Çerkeslerin 1957’de kaybetmiş oldukları özerk yapıya geri dönme dışında seçenekleri olmadığı vurgulandı.

Çerkesya denilen bölgede 1926-1928 arasında Çerkes Ulusal Bölgesi (Okrug) ve 1928-1957 arasında bir üst statü olan Çerkes Özerk Bölgesi (Oblast) vardı. 1957’de Karaçayların Orta Asya ve Sibirya sürgününden dönmelerinin ardından 1928-1943 arasında var olmuş Karaçay Özerk Bölgesi ile birleştirilerek 1926 öncesinde olduğu gibi Karaçay-Çerkes Özerk Bölgesi kurulmuştu. Bölgenin adı Sovyetler dağılmadan Temmuz 1991’de Karaçay-Çerkes Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, SSCB dağıldıktan sonra da Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti adını aldı. KU/ÖZ/FT