Moskova/Ajans Kafkas – Moskova Uluslararası İlişkiler Devlet Enstitüsünde dün ‘Çerkes meselesi: bellek, tarih, siyaset’ konferansı düzenlendi.
Konferans, Çerkes tarihinin, özellikle de Çerkes sürgününün aydınlatılması ve Çerkes meselesini günümüz siyaseti açısından değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirildi.
18-19. yüzyıllar Çerkesya tarihi ve Çerkes sürgününün farklı yönleri, tarihçiler; Camal Rahayev (Rusya Bilimler Akademisi Kabardey-Balkar Bilimsel Merkezi ve Kabardey-Balkar Sosyal Araştırmala Enstitüsü), Mikhail Volhonski ( Moskova Uluslararası İlişkiler Devlet Enstitüsü), Vladimir Bobrovnikov (Rusya Bilimler Akademisi Doğu Bilimleri Enstitüsü), Dmitri Prasolov (Kabardey-Balkar Sosyal Araştırmalar Enstitüsü ve Rusya Bilimler Akademisi Kabardey-Balkar Bilimsel Merkezi) ve Fatima Ozova’nın (Karaçay-Çerkes Sosyal Araştırmalar Enstitüsü) sunduğu tebliğlerle ele alındı.
Rusya Bilimler Akademisinden Ahmed Yarlıkov, günümüz Çerkes hareketinde İslam’ın rolü üzerinde dururken Naima Nefliaşeva ‘Soçi Olimpiyatlarında Çerkesler’, Moskova Uluslararası İlişkiler Devlet Enstitüsünden Aleksandr Çeçevişnikov ise ‘Çerkes faktörünün dünya ve Rusya politikasındaki rolü’ konulu birer tebliğ sundular.
Adıgey Sosyal Araştırmalar Enstitüsünden Samir Hotko, konferansta Çerkeslerin tarihi vatanlarına geri dönüş problemlerini anlattı, geri dönüşçü sayısının artışına sübjektif faktörlerin engel olduğunu belirtti. Hotko, diaspora ile çalışmanın tamamen sivil toplumculara yüklenmiş olmasından ötürü üzüntülerini ifade etti.
Konferansta Çerkes soykırımı konusu da ele alındı. Hotko, 19. Yüzyılın ikinci yarısında yaşanan olayların tanınmasının hukuki değil manevi anlamı olması gerektiğini ifade etti. Karaçay-Çerkes Adıge Khase gençlik örgütü Başkanı Timur Jujuyev, Çerkes örgütlerinin yirmi yıldır federal yönetim ile diyalog sağlamaya çalıştıklarını ifade etti. Jujuyev, Çerkeslerin yaşadığı cumhuriyetlerdeki iç problemlerin federal yönetimin yetersiz politikalarından kaynaklandığını söyledi.
RAMSOM Sosyo-Ekonomik Araştırmalar Merkezinden Denis Sokolov, Kafkasya’daki Çerkes milli hareketlerinin şu veya bu şekilde yerel elitin çıkarlarına hizmet ettiği savundu.
Konferansın katılımcıları tarafından, Çerkes trajedisinin unutulmasına izin verilemeyeceği ve konuyla ilgili profesyonel araştırmaların yerini, milli anlaşmazlıklar çıkarmaya yönelik sahte bilimsel açıklamaların almasına izin verilmemesi gerektiği açıklandı. RE/ÖZ/YA
