Nalçik/Ajans Kafkas – Kabardey-Balkar’da üç Adıge sivil örgüt Tiflis’te gerçekleştirilen Çerkes soykırımıyla ilgili uluslararası konferansın ardından bir karşı deklarasyon yayımladı.
Adıge Sivil Örgütler Koordinasyon Konseyi Başkanı Jelyabi Kalmıkov, Adıge Khase Başkanı Muhamed Hafıtse ve Kabardey Kongresi Sivil Hareketi Konseyi Başkanı Muazin Haçetlov’in imzasıyla yayımlanan bildiride ‘Adıge sivil toplumunun Tiflis’teki konferansı siyasi ‘PR’ yani halkla ilişkiler manevrası olarak gördüğü belirtildi. Üç lider Jamestown Foundation ve Ilia Devlet Üniversitesi’nin düzenlediği konferansı ‘Gürcistan yönetiminin uluslararası toplumun dikkatini üzerine çekme çabası ve skandal’ olarak niteleyip “Gürcistan yönetiminin bir kez daha, bu sefer Çerkes halkı jenosidi problemiyle oynayarak Rusya’dan intikam almaya çalıştığını tahmin etmek zor değil” dedi.
Açıklamada şu ifadeler yer aldı: “(Gürcistan Devlet Başkanı Mihail) Saakaşvili için bu sadece, Kuzey Kafkasya’da kendi jeopolitik çıkarlarını sağlamaya yönelik ek siyasi bir araç. Bunun için Gürcistan yönetiminin Abhazya ve Güney Osetya’daki aşağılayıcı yenilgisinden sonra Kafkas halkları önünde kendisini rehabilite etmeye çalıştığı açık. Konferans amacına ulaşamadı çünkü Çerkes dünyasının çoğunluğu Saakaşvili ekibini tamamen görmezden geldi. Gürcistan yönetimi, Çerkes jenosidinden söz etmeden önce Abhaz ve Osetlerle normal komşuluk ilişkileri oluşturması ve Mesket Türklerini tarihi vatanlarına döndürmesi gerekir. Ancak o zaman biz Adıgeler, çıkarlarımızı korumaya düşünen Gürcistan yönetiminin içtenlik ve mertliğine inanabiliriz.”
XIX. yüzyıldaki Kafkasya savaşları sonucunda ortaya çıkan Çerkes probleminin bugüne kadar halen çözülmemiş olduğu da belirtildi. “Bugün, günümüz demokratik Rusya’sında XIX. yüzyılda sürülen Çerkes nesillerinin vatanlarına dönebilmesi için siyasi-hukuk şartlarının oluşturulması, onların Rus kökenli yurttaşlarla eşitlenmesinden söz ediliyor” denildi. Çerkes sivil hareketlerinin bu problemi 90’lı yılların başında gündeme taşımaya başladıkları ifade edildi. 1992-1995’de Kabardey-Balkar, Adıge, Karaçay-Çerkes parlamentoları ilgili kararı kabul edip Rusya Parlamentosu’na başvurmuştu.
Açıklama şöyle devam etti: “Rusya’nın ilk devlet başkanı B. N. Yeltsin 1994’de ‘Kafkasya savaşlarının bitişinin 130. yılında Kafkas halklarına seslenişinde’ savaşların sonuçlarını dağlılar için trajik olarak karakterize etti. Ancak bugüne kadar Rusya yönetimi Adıge sivil toplumu adına yapmış olduğumuz çok sayıdaki başvuruya rağmen hiçbir önlem almıyor. Üstelik büyük tarihçi ve gazeteciler, çok sayıdaki belge ve olaya rağmen, Kafkasya savaşlarının son etabında Çarlık generalleri tarafından alınan dağlıların öldürülmesi ve tarihi vatanlarından sürülmesi konusundaki acımasız metotları haklı çıkarmaya çalışıyor. Bu halkın tarihi anısına hakaret ediyor ve günümüz Adıge-Çerkesleri için ahlaki-psikolojik rahatsızlık oluşturuyor. Bu ise, Çerkes gençleri arasında radikal düşüncelerin oluşumuna yardımcı oluyor.”
Adıge liderler, ‘Adıgelerin problemleri Rusya hukuk alanında başkalarının müdahalesi olmadan görüşülmeli ve çözülmeli’ vurgusu yaptı.
Açıklamada ayrıca, ülkede ve yabancı ülkelerde Adıgeleri komşu halklarla tartıştırmayı, onlara Rusya tarafından güvensizlik oluşmasını, Adıge tarihini ihlal eden, medyada Büyük Çerkesya kurulması düşünceleri olduğu, yabancı vakıflar ve Gürcistan devlet başkanı ile ilişkileri olduğu hikayeleri ile Çerkes meselesi çözümünü bozguna uğratmayı isteyen güçlerin olduğu ifade edilerek şöyle denildi: “Tüm bunlar yalan ve provokasyon. Halk adına sorumsuzca açıklamaları, bilinçli olarak gerçek tabloyu değiştiren çeşitli kişiler yapacaktır. Tiflis’teki olaylar bile Adıgelerin ülkemizde ve dünyadaki durumlarını gerçekten değerlendirdiğini gösterdi.” Rusya Federasyonu yönetiminin Çerkes meselesine medeni çözümler bulacağı umudu dile getirildi. KU/ÖZ/FT
