Moskova/Ajans Kafkas – Moskova’da dün, Stalin döneminde Kafkasya halklarına uygulanan büyük sürgünün gündeme getirildiği ‘Sürgün: Silinemez Hatıra’ konulu bir yuvarlak masa toplantısı yapıldı.
Moskova Devlet Üniversitesi Enformasyon-Analitik Merkezi başkanı Aleksey Vlasov moderatörlüğünde RİA Novosti basın merkezinde yapılan toplantıda, Sovyetler Birliği tarihinin trajik sayfalarının, günümüz toplumu tarafından tamamıyla anlaşılabilmesi konusunda yapılması gereken çalışmalar gündeme getirildi.
Toplantıya katılan İnguşetya halk sanatçısı, film yönetmeni ve oyuncu Sulambek Mamilov, ‘Kuzey Kafkasya’da bugün yaşanan acıların kökleri Stalin döneminde yaşanan sürgünlere dayanıyor’ dedi. Mamilov, “Tarihimizi bilmek ve yaşananları doğru aktarmak zorundayız. O dönemde tüm Kuzey Kafkasya sürgün edildi. İnsanların bu acıyı bilmesi için filmler çekilmeli. Bugün bizim görevimiz yaşanan acıları izleyiciye aktarmak, ancak o zaman gelecekteki bazı felaketlerden kurtulabiliriz. Aslında Rus halkı daha da fazla zarar gördü, ancak az sayılı halkların felaketi yok olmanın eşiğine gelmek oldu” şeklinde konuştu.
O dönemde en fazla Rus halkının zarar gördüğü fikrine katılmayan Rusya Kafkasya Halkları Kongresi başkanı Ali Totorkulov, “Evet, Rus halkı da çok zarar gördü ama sürgün esnasında Karaçay halkının yüzde 40’ı yok oldu. Tanrıya şükür ki, Rus halkına böyle bir şey olmadı” dedi. Totorkulov konuşmasında şu ifadelere yer verdi: “Vagonlara doldurdukları Karaçayları çöle terk ettiklerinde Şubat’tı. Alıştığı yaşam koşullarından koparılmış olan halk o şartlarda bir şekilde yaşamak zorundaydı. Üstelik yerli halka da gelenlerin insan eti yiyen yamyamlar oldukları söylenmişti. Korkunç bir propaganda vardı. Ancak tüm bunlara rağmen Kazak halkı sürgün edilenlere yardım etti. Daha sonra İnguşlar, Balkarlar, Çeçenler ve diğerleri geldi”
1943-1944’de Çeçenya ve İnguşetya’dan Orta Asya’ya 485 bin kişi, Kalmıkya’dan 101 bin kişi, Karaçay-Çerkes’den 1943’de 70 bin kişi, Kabardey-Balkar’dan 37 bin kişi sürgün edildi. Mesket (Ahıska)Türkleri ve Kafkas Ötesinin diğer halklarından sürgün edilenlerin sayısı ise 100 bin civarındaydı. KU/ÖZ/YA
