Sohum/Ajans Kafkas – Abhazya’nın başkenti Sohum’da ‘Abhazya 2010: Rusya ile sürdürülebilir ekonomik büyüme ve bölgesel işbirliği’ başlığı altında 2. Abhazya İş Forumu düzenlenirken forumunun organizatörlerinden Abhazya İş Konseyi Başkanı Pavel Pojigaylo, Abhazya ile Rusya’nın geleceği birlikte inşa edeceğini söyledi.
Pojigaylo, devlet yetkileri, kamu kuruluşu ve özel sektör temsilcilerinin katıldığı forumu TPP- İnform muhabiri Andrey Gorodnov’a değerlendirdi. Pojigaylo, “Bu toplantı gösterdi ki, Rusya Abhazya ekonomisinin iyileşmesi için katılımını hızlandırdı. Bunu da foruma Rusya Devlet Başkanlığı Genel Sekreteri Sergey Narışkin’in başkanlığında kalabalık bir heyetin gönderilmesi doğruladı. Rosneft, Vneşekonombanka (Dış Ekonomik Faaliyetler ve Gelişim bankası), Rusya Demiryolları yöneticileri de iki taraflı karşılıklı işbirliğinin yüksek seviyesinin altını çizdi. Gümrük politikası, deniz ve doğrudan demiryolu bağlantısı, balıkçılık, tarih ve kültür anıtları devlet koruması alanında devletlerarası önemli anlaşmalar imzalandı” dedi.
Rusya işadamlarının Abhazya ekonomisinin canlandırılmasına katılımı için ne gibi imkanları var?
Rus ve Abhaz uzmanlarının bugünkü iş görüşmelerinde en popüler tamlama ‘yatırım çekiciliğidir’. Bunun ardında ne olduğunu anlamak lazım. Kesinlikle Abhazya, ticaretin gelişimi için mükemmel bir ülke. Zengin tabi kaynakları var. 214 kilometre kıyı boyu, senenin 230 günü güneşli, 186 göl, birçoğu buzul kökenli, 150 mineral ve termal kaynak, ülkenin yüzde 65’i dağlar (İsviçre Alplerinden fazla), yüzde 55’i ormanlık.
Ülke imrenilecek maden kaynaklarına sahip; mermer, granit, kiremit, tuğla, inşaat ve kaplama malzemeleri, yüksek değerli ağaç, kayın, meşe.
Ticaretin gelişimi için uygun şartlar oluşturmak, yatırımcıların motivasyonu için birçok gayret sarf eden Abhazya hükümeti ve parlamentosuna gerekeni vermek lazım. Ekonomik süreçlerin düzenleyecek yasal zemin gelişiyor, ulaşım altyapı modernizasyonu ve yeniden inşa görevi çözülüyor, vergi indirimi ve gümrük rejimi getirildi.
Sınırı geçmek ve iş açmak mümkün. Ancak bu şartlar yeterli değil. Abhazya bölgesinde şu anda girişimciliğin gelişmesini frenleyen çözülmemiş birçok mesele daha var. Öncelikli olarak da ülke ekonomisinin gelişimi için net ve açık işletme stratejisi yok. Yatırım korunması için mekanizma yok. Özel toprak mülkiyet hakkı, ekonomi gelişim stratejisi yok.
Ekonomik gelişim stratejisi olmadığından bahsettiniz. Peki ne gibi öncelikler görüyorsunuz?
Bugün Abhazya’da yaşam kolay değil. Sadece savaşın zararı 11 milyar dolardan fazla. Sanayi kuruluşlarının yıpranmışlığı yüzde 70’den yüzde 100’e ulaşıyor, tüketici pazarlarının yapısında ithalat payı yüzde 80-90’a ulaşıyor. Ortalama maaş 5000 ruble. Ülkenin toplu göç sonucunda nüfusunun yarısından fazlasını kaybettiğinden söz etmiyoruz bile.
Benim görüşüme göre, ilk etapta halkın korunması görevi var. Demografik durum iyileşmiyor. Savaşın üzerinden 18 yıl geçti, ailelerde ise önceden olduğu gibi ortalama 2 çocuk. İşte sonuç. Elbette, hızlı bir şekilde devlet hazinesi ile havuzu açmak mümkün; yüksek kaliteli yabancı personelin gelmesi için büyük projeler, paralar. Ancak özellikle yerel halkın ekonomik kalkınmaya aktif olarak katılmasını düşünmek lazım.
İkinci öncelik, tarım ekonomisi. Abhazya’da yaşam çoğunlukla köyde geçiyor. Onu korumak- kimliğin, dilin, kıyafetin, Abhaz medeniyetinin bütün olarak korunmasıdır. Eksiksiz köy yaşamı demografik durumun iyi yönde ivme kazanmasını da sağlayacak.
Üçüncüsü; kültürel mirasın korunması. ‘Sert’ kapitalizm şartlarında tarih ve kültür hatıraları ilk olarak taşınma ve yok edilmeye maruz kaldı. Abhazya anıtları, medeniyet dünyasında eşsiz tarihi bir delildir. Bu tür eski yapılar Rusya’da yok.
Başkanlığını yaptığınız iş konseyinin faaliyetlerinden söz eder misiniz?
Devletlerarası ilişkiler aşamasında iş konseyinin kurulması, Rusya şirketlerinin Abhazya ekonomik alanına adaptasyon konusunda önemli bir araç oldu. Bu ilk ortak görev. İkincisi Rusya ve özel yatırım bütçeleri koordinasyonunu sağlamak. İş konseyi bugün ticaret organize etme özelliğine, ticaretin Abhazya’ya girmesine yardımcı olma özelliğine sahip; yasal çerçeve, irtibat, bilgi alma, forum, konferans katılımına yardım. Bizler, ticaret, uzman, bilim topluluğu, federal ve yerel yürütme organları arasında görüşme ve tecrübe alışverişi organize etmeye hazırız. İş konseyi bugün Rusya ve Abhazya girişimcilerinin ortak hareket koordinasyonu için gerçek bir alan.
İş konseyi, kısa sürede devlet düzeyinde oldukça önemli destek bulan bir örgüt. Bugün biz Rusya Ekonomik Gelişim Bakanlığı, Rusya Bölgesel Gelişim Bakanlığı, Rusya Dışişleri Bakanlığı, Rusya İletişim Bakanlığı, Rusya Kültür Bakanlığı, Rusya Tarım Bakanlığı, Rusya Spor, Turizm ve Gençlik Politikası Bakanlığı, Rusya Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile irtibatlı olarak çalışıyoruz.
Abhazya ekonomisinin gelişimi için ortak hareket perspektifini nasıl görüyorsunuz?
Bugün Abhazya etrafında çok ilgi ve çok mesele var. Abhazya’nın sadece rekabet değil oldukça etkili bir ekonomi oluşturma şansı var. Rusya ticaretinin Rusya’da gerçekleştirmesi daha zor olan yetenek ve çıkmış teknolojileri hayata geçirme şansı var.
Turizm-eğlence ve sanatoryum-kaplıca faaliyetlerinin öncelikli gelişimi, emek piyasasının genişletilmesi, toplu çalışma, inşaat, tarım ve bölge tarafından projelendirilmiş ulaşım komplekslerinin sağlanması ülkeyi modernize etmeye imkan verecek.
Asıl hedef Abhazya’nın turist-dinlenme kompleksinin, bölgesel uzmanlığın maksimum kullanımı ile ortak uluslararası Karadeniz kıyı boyu alanına entegrasyonu. Abhazya’da iyi düşünce ve yaratıcı enerji inancı muhafaza edildi. Demek ki, beraber çalışmak ve yeni Abhazya’yı beraber inşa etmek lazım. ÖZ/FT
