Londra/Ajans Kafkas – George W. Bush döneminde ‘Soğuk Savaş’ döngüsüne giren Rus-Amerikan ilişkilere yeni bir başlangıç yapma niyetiyle Rusya’ya sembolik ‘reset’ düğmesi hediye etmiş olan ABD Başkanı Barack Obama’ya 6-7 Temmuz’daki Moskova ziyaret öncesi Çeçenya trajedisi hatırlatıldı.
Çeçenya Barış Forumu, Çeçenya’da halkın özgürlük iradesinin 200 bini aşkın insanın canı pahasına bastırıldığının altını çizip kalıcı barış için siyasi çözüm çağrısı yaptı. Çeçenya’da insan hakları ve demokrasiyi barışçıl yollarla destekleme amacı güden forumun başkanı Ivar Amundsen, Amerikan başkanına bir mektup göndererek, ilişkilerde yeniden başlangıcın insan hakları, ifade özgürlüğü ve hukukun üstünlüğüne saygı temelinde olması gerektiğini vurguladı. Amundsen, Obama’dan 4 Haziran’da Kahire’de hiçbir ülkenin başka bir ülkeye sistemini dayatamayacağı ve her ulusun insanlığın ortak değerlerine kendi seçtiği yollarla hayat vereceğine ilişkin mesajlarını Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev’le görüşmesinin eksenine oturtmasını istedi. “Batı, yönetiminizin Rusya ve Kafkasya’da siyasi haklar ve sivil özgürlüklerin gelişmesini desteklemek için elinden geleni yapmasına ihtiyaç duyuyor. Rusya toplumunu bugün karakterize eden şey hukukun üstünlüğü ve adaletin temelden yokluğu, yoğun yolsuzluk, gazeteci, muhalif ve hak savunucularının öldürülmesi, siyasi muhaliflere baskı, basına etkili sansür, aşırı milliyetçilik ve yabancı düşmanlığının artmasıdır” diyen Amundsen, Çeçenya ile ilgili de şu uyarıyı yaptı:
“Bu ihlaller Çeçenya’da çok daha ağır. 1991’de Sovyetler Birliği dağılırken diğer halklar gibi Çeçenler de bağımsızlığa hazırdı. Bu hak onlara tanınmadı ve Rusya 1994’te Çeçenya’da savaşa girdi. Rusya 1996’da çekildi ama 1999’da yeniden topyekûn askeri harekât başlattı. Bu vahşi ve gayrimeşru askeri harekatlarda tahminen 200 bin insan öldürüldü, sayısız insan yaralandı ve yerinden yurdundan oldu, 130 bin kişi Batı Avrupa’ya sığındı ve Çeçenya moloz yığınına dönünceye dek bombalandı. Bay Başkan, bu geniş çapta insanlığa karşı savaş suçu teşkil etmektedir. Maalesef utanç verici bir şekilde uluslararası toplum (BM, AB yada Avrupa Konseyi) buna izin verdi. Çeçenya tarihi baskı ve bitmek bilmeyen acıların tarihidir. Ve savaş bugün bitmiş değildir. Çeçenya Rus kuklası bir rejim tarafından yönetiliyor ve olağanüstü hal galebe çalmaktadır. Ortadan kaybolmalar, işkence, tecavüz, yargısız infaz, gazeteciler, insan hakları savunucuları ve görgü tanıklarının susturulması sıradan olaylar haline gelmiştir. Çeçenler korku ve baskı iklimine maruz kalmaktadır. Çeçenya umutsuz bir şekilde kalıcı barışı temin edecek sürdürülebilir siyasi çözüme ihtiyaç duymaktadır. Bu huzursuzluğun yayıldığı Kafkasya’nın geri kalanının jeopolitik dengesi açısından da önemlidir. Bu Rusya’nın otoriter rejime kaymasını önlemek, demokratik değerleri desteklemek kadar dünya barışı ve istikrarı için de hayati önem arz etmektedir.”
Amundsen, Medvedev’in geçen yıl yemin töreninde “Her halk kendi kaderini tayin hakkına sahiptir” sözünün de altını çizerek Obama için Kremlin’de insan yaşamı ve onuruna saygı başta olmak üzere ortak değerlerin paylaşıldığı bir görüşme temenni etti. FT
