Moskova/Ajans Kafkas – 3 Mart’ta Moskova Karnegi Merkezi’nde ‘Din, toplum ve güvenlik’ programı çerçevesinde ‘Çerkes meselesi ve Soçi Olimpiyatları’ konulu bir seminer düzenlendi.Seminerde, Rusya Bilimler Akademisi Medeniyetler ve Bölgesel Araştırmalar Merkezi uzmanlarından Naima Nefliaşeva’nın tebliği dikkat çekti. Soçi şehrinin Çerkes tarihindeki önemine değinen Nefliaşeva’ya göre, Kafkasya’daki Çerkes örgütlerinin çoğunluğu, Çerkes Halkı İhtiyar Konseyi, üç cumhuriyetin Adıge Khaseleri Soçi Olimpiyatlarını destekliyor ve olimpiyatlarda Çerkes sembollerinin yer alması çağrısında bulunuyor. Adıgey, Kabardey-Balkar ve Karaçay-Çerkes Çerkes Kongreleri ise Soçi Olimpiyatlarının Çerkes soykırımının gerçekleştiği bir yerde yapılmasına karşı çıkıyor.
Çerkes toplumu ve devlet yönetiminin, Çerkes meselesini Soçi Olimpiyatları ekseninde, derinlemesine bir şekilde tartışması gerektiğini düşünen Nefliaşeva, “Adıgelerin başına gelenlerin açıkça konuşulması gerekiyor. Tüm Çerkes hareketleri ve Çerkes Kongresinin bir araya gelebileceği bir alan oluşturulması gerekiyor” dedi. Nefliaşeva’ya göre, görüşmelere İbrahim Yağanov, Ruslan Keşev, Murat Berzegov, Timur Jukuyev gibi Çerkes sivil hareketlerinin liderleri katılmalı.
Bölgesel Sosyo-Ekonomik Araştırmalar Merkezi (RAMCOM) Başkanı Denis Sokolov ‘Çerkes meselesi ve olimpiyat oyunları’ konusunun Rusya içinde ve dışındaki aktörler için cazip olduğunu düşünüyor. Sokolov “Dışarıda olanlar, yani uluslararası Çerkes hareketleri, bu konu yardımıyla Çerkes meselesinin kendisini yenilemeye çalışıyor. Gerçekten Kafkasya savaşında dehşet verici boyutlarda Çerkes öldü ve bu savaşın noktalandığı Soçi’deki Krasnaya Polyana tüm dünyadaki Adıgeler için trajik sembol oldu. Naima Nefliaşeva’nın haklı olarak ifade ettiği gibi, bu konuyu Rusya tarihçileri de iyi biliyorlar, ancak devlet bu konuya yeterince önem vermiyor” şeklinde konuştu.
Moskovskiye Novosti gazetesinin politika editörlerinden İvan Sukhov, Çerkes meselesinin Olimpiyatlar için tehdit oluşturacağından söz etmek için henüz erken olduğunu, fakat üç yıl içinde konunun büyüyebileceğini düşünüyor. Sukhov “Bugün için büyütülecek bir tehlike yok, fakat asıl tehlike gelecekte karşımıza çıkabilir. Önümüzde halen üç yıl var, durum ise hızlı şekilde değişiyor ve maalesef değişim iyi yönde değil” dedi. Sukhov, resmi yaklaşımın sorunu bastırma yolunda ısrar etmesi halinde, meselenin daha da alevleneceğini ifade etti. Sukhov “Ben Rusya’nın Çerkes soykırımını tanıması veya tanımaması gerektiğini söylemiyorum, ama tavrını belirtmesi, insanlara, sorunlarını dinlemeye ve görüşmeye hazır olduğunu anlatması gerekiyor” dedi. Sukhov, aksi takdirde sorunun Olimpiyatlara darbe vurabileceğini kaydetti.
Rusya Stratejik Araştırmalar Enstitüsü uzmanı Acar Kurtov, Nefliaşeva’nın tezine karşı çıkıyor ve Çerkes meselesinin ülke yönetimi düzeyinde tartışılmaması gerektiğine inanıyor. “Bu konuyu yerel idare (Krasnodar Kray) seviyesinde görüşmek ya da bilimsel alandan çıkarmamak mümkün. Konuyu devlet başkanlığına götürmek bence gerekli değil. Bilimi ve siyaseti birbirinden ayırmak lazım” şeklinde konuşan Kurtov, Çerkes meselesinin Rusya yönetimini gözden düşürmek amacıyla politize edildiğini savundu. KU/ÖZ/YA
