Maykop/Ajans Kafkas – Çeçenya başkanı Ramzan Kadirov’un Rusya Federasyonu’nu oluşturan özerk bölgelerdeki ‘devlet başkanı’ sıfatının kaldırılması yönündeki önerisine Adıgey’den sert tepki geldi. Adıgey’deki sivil hareket Adıge Khase, Kadirov’un Rusya Federasyonu’nun federatif yapısını bozacak fikirler öne sürdüğü eleştirisiyle yetinmeyip Çeçenya’yı olumsuzluk ihraç eden ülke olarak resmetti. Khase ayrıca Kadirov’un önerisine arka çıkan Adıgey Devlet Başkanı Aslan Thakuşinov’a “Adıgey’in son devlet başkanı olmaktansa istifa et” diye seslendi.
Adıge Khase Başkanı İlyas Soobtsokov’un imzasıyla yayımlanan açıklamada “Son 20 yılda Çeçenya’dan ülkemizin temelini sallayacak saçma siyasi projelerin ortaya atılmasına alıştık. İlk başta bunlar açıkça siyasi ve dini ekstremizme dönüşen ayrılıkçı fikirler oldu. Şu günlerde bizce Rusya Federasyonu’nun federatif yapısı ve Rusya Federasyonu halklarının devlet olma halinin temeline saldırıda bulunan siyasi bir projenin görgü tanıklarıyız” denildi.
Soobtsokov, Kadirov’a “Çeçenya Cumhuriyeti’nde Rusya’yı nasıl kurmak gerektiği konusunda tüm ülkeye reçete yazmaya bu denli büyük bir şevkin olması şaşırtıyor. Halbuki Çeçenya ve yönetiminin cumhuriyetin düzeni, sivil barışın yeniden inşası, yolsuzluk ve keyfilikle mücadele, ülkenin tüm bölgelerinde sıkça protesto ve öfkeye neden olan yeni neslinin eğitimiyle ilgilenmesinin zamanı geldi” diye yüklendi.
Soobtsokov, Adıgey’i güzel bir örnek olarak sunarak şunları kaydetti: “Bu anlamda Adıgey Cumhuriyeti takip edilecek örnek olabilirdi. 90’lı yılların başında Adıgey Özerk Bölgesi, Krasnodar Kray yapısından ayrıldı ve Rusya Federasyonu’nun bağımsız bir bölgesi oldu. Adıgey Özerk Bölgesi, Rusya Federasyonu yapısında cumhuriyete dönüştürüldü, anayasa kabul edildi, yönetim organları seçildi. Son 20 yılda cumhuriyette 3 devlet başkanı değişti, defalarca ülke parlamentosu seçildi. Yeni siyasi tarihimizin hiçbir aşamasında anlaşmazlık, hele de federal merkezle, komşu bölgelerle cepheleşme yok. Cumhuriyette sivil barış ve milletler arası uzlaşı korunuyor ki bu çok milletli Rusya topluluğuna güven ve saygı olarak kabul ediliyor. Bununla birlikte ifade, toplantı, miting, yürüyüş ve gösteri özgürlüğü, devlet idaresi, siyasi mücadeleye katılım hakkı Adıgey’de sivil yaşam normu haline geldi. Böylesi sivil yaşam modelinin diğer bölgelerde de hayata geçirilmesi ülkemizi bir çok felaketten, vatandaşlarımızı acıdan uzak tutar, ülkede daha kaliteli bir yaşam oluştururdu. Sivil yaşamın gündeminde böylesi saçma siyasi projeler ortaya çıkmazdı.”
Soobtsokov, Kadirov’un önerisine destek veren Adıgey Devlet Başkanı Thakuşinov’u da eleştirdi. Soobtsokov “Bu inisiyatifin acil ve düşünmeden Thakuşinov tarafından da desteklenmesi özellikle şaşırtıyor ve endişe veriyor. Buna bağlı olarak Adıgey devlet başkanına, Adıgey ülke halkı tarafından seçilen parlamentonun kendisini Adıgey Cumhuriyeti devlet başkanlığına aday göstererek, daha sonra da çok milletli Adıgey adına bu görevi onaylayarak ona en büyük şerefi sunduğunu hatırlatmak isteriz” dedi.
Soobtsokov, Thakuşinov’u devlet başkanlığı unvanının değiştirilmesinde ısrarlıysa bu görevi bırakmaya çağırarak şunları kaydetti:
“Adıgey Cumhuriyeti devlet başkanlığı görevine başlarken Thakuşinov ‘Çok milletli Adıgey halkı adına yemin ederim ki, Adıgey Cumhuriyeti devlet başkanlığı görevini yerine getirirken kesinlikle Rusya Federasyonu Anayasası, Adıgey Cumhuriyeti Anayasası, Adıgey Cumhuriyeti kanunları ve federal kanunları takip edeceğim’ diyerek yemin etti. Adıgey Cumhuriyeti devlet başkanlığı görevi tamamıyla Rusya Federasyonu Anayasası, Adıgey Cumhuriyeti Anayasası, federal kanunlar ve Adıgey Cumhuriyeti kanunlarına uyuyor. Rusya Federasyonu yapısı içindeki cumhuriyetlerde ‘devlet başkanlığı’ görevinin reddedilmesi konusunda inisiyatif göstermedi. Adıgey Cumhuriyeti’nde böyle bir fikir görüşülmedi. Halbuki cumhuriyetimizde toplum için önemli olan problemlerin açık ve demokratik müzakeresi geleneği oluşturuldu. Toplum için önemli olan problemlerin toplumsal müzakereler olmadan, çıkarlarını korumakla yükümlü oldukları halkın arkasından sessiz odalarında çözüldüğü komşu bölgenin kendine özgü idare modeli bizim için kabul edilemez. Sayın Aslan Kitoviç! Halkımızı size Adıge (Çerkes) bayrağını emanet etti. Bu bayrak altında halkımız büyük sınamalardan geçti. Onu şerefle size kadar getirdiler ve sizden sonra da götürecekler. Eğer sizin Adıge (Çerkes) bayrağını daha şerefli bir yere götürmeye gücünüz yoksa Adıgey Cumhuriyeti’nin son devlet başkanı olmaktansa ülke devlet başkanlığı görevini bırakınız.” ÖZ/FT
