Abhazya’da 26 Ağustos’ta yapılacak devlet başkanlığı seçimleri öncesinde, başkan adaylarından Sergey Şamba İNO TV’ye konuştu.
Abhazya’nın tanınmasının ardından yapılacak ikinci seçimler. Modern, bağımsız bir devlet olarak bu Abhazya için ne anlama geliyor?
Henüz tanınmadan önce de bağımsız bir devlet olarak vardık, bundan dolayı bunlar dördüncü seçimler. Demokrasi prensipleri toplumumuzda kökleşiyor ve seçimler her defasında bir öncekinden daha demokratik bir ortamda gerçekleşiyor, seçimlere daha aktif toplumsal katılım oluyor. Son seçimler de demokratik standartlar çerçevesinde, başarılı bir şekilde gerçekleştirilmişti.
Seçimlere ne kadar uluslararası gözlemci katılacak?
Hiç şüphesiz uluslararası gözlemciler olacak. Geçen seçimlerde, Avrupa ülkeleri de dahil olmak üzere bir çok ülkeden gözlemci katılmıştı.
Seçimlere kimleri davet ettiniz, kimler gelmeyi kabul etti?
Bizi tanımış ülkeler ve daha başka birçok ülkeden katılım olacağı kesinleşti. Uluslararası örgütler ve partiler de parlamento ve yüksek seçim kurulumuz tarafından davet edildi.
Seçimlerin sorunsuz gerçekleşmesi için ne gibi önlemler alıyorsunuz?
Geçen seçimlerde gözlemciler seçimlerin demokratik olarak gerçekleştiğini ve seçim prosedürümüzün iyi düşünülmüş olduğunu belirttiler. Ancak bazı ek öneriler de var, seçim sayımların daha güvenilir şekilde yapılması konusu parlamentoda görüşülüyor.
Siz Abhazya başbakanısınız, en güçlü rakibiniz ise devlet başkanı. Ülkeyi nasıl yönetiyorsunuz?
İdari mekanizmalar çalışıyor. Şu anda Anayasaya uygun olarak devlet başkanlığı görevini parlamento başkanımız yerine getiriyor. Bakanların hepsi önceki gibi çalışıyor.
Seçimlere hile karıştırılabileceği konusunda endişelerinizi ve böyle bir şey olması halinde mücadele edeceğinizi ifade ettiniz. Bu mücadeleye girmeye ne kadar hazırsınız?
Hepimiz halkı kandırmanın topluma karşı işlenebilecek en büyük suç olduğunu biliyoruz. Bu yüzden Abhazya’da kimse buna izin vermez.
2004 seçimlerinde gerilim tehlikeli boyutlara ulaşmıştı. Bugün böyle bir tehlike var mı?
Eğer seçimlere hile karıştırılır veya ‘kirli’ oyunlar oynanırsa her şey olabilir elbette.
Dış politikanızın öncelikleri neler olacak?
Öncelikli stratejik müttefikimiz Rusya’dır. Bunun dışında bölgemiz dışında bazı ülkelerin tanıması üzerinde çalışıyoruz. NATO politikaları ve ABD’ye bağımlı olmayan dost devletler, partnerler arıyoruz. Ve bu ülkeler çeşitli güçlerin baskılarına rağmen bulunuyor. Her şeye rağmen bu süreç devam ediyor ve etmeye devam edecek. Ve biz inanıyoruz ki, uluslararası tanınma süreci, Abhazya’nın gelişmesine bağlı olacak.
Gelecekte Abhazya’nın Rusya’ya bağlanması mümkün mü?
Biz, stratejik müttefikimiz olan Rusya’nın dahil olduğu uluslararası örgütlere girmemize izin verilmesini istiyoruz. Şangay İşbirliği askeri ortaklığının yanı sıra Avrupa Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Gümrük Birliği ve diğer örgütlere katılmak istiyoruz, mümkün olan yer yere…
Ancak bir başka devletin parçası olacağımızdan söz etmek söz konusu değil. Rusya da böyle bir şeyi gündeme getirmez.
Abhazya ve Gürcistan’ın masaya oturması mümkün mü?
Cenevre görüşme sürecinden söz edecek olursak, belirli bir formatta müzakereler devam ediyor. Doğrudan diyalog elbette gelecekte mümkün ve gerekli olacaktır, ancak şu anda bundan söz etmek için erken. Öncelikli olarak Gürcistan yönetimi, ‘işgal edilen bölgeler’ kanununu kabul ederek diyalog için her türlü imkanı kısıtladı.
Gürcistan’ın yeniden saldırı adımları atmasından endişe duyuyor musunuz?
Buna alıştık, defalarca saldırıya uğradık ve defalarca püskürttük. Ancak Rusya Federasyonu ile stratejik ortaklığımız varken, toplumumuz için dış tehdit artık ön planda değil, şu anda başka öncelikler var.
Gürcistan ‘bölgesel bütünlük’ dediği şeyi kazanmaya ne kadar hazır?
Sorun zaten bu; Gürcistan’ın bizim ülkemize sahip olmak istemesi. Bu istek söz konusu olduğu müddetçe herhangi bir konuda görüşmek mümkün değil.
Gürcü mültecilere sınır kasabası Gal’e dönmelerine izin verildi. Onlara Sohum’daki evlerine dönmelerine izin vermeye de hazır mısınız?
Bu süreç artık tamamen sonlandı. Dönmek isteyen insanlar döndüler. Geri dönmeyenler ise yeni yaşam yerlerine adapte oluyorlar. Onlara hem uluslararası toplumun hem de Gürcü yönetiminin yardımda bulunması gerekiyor. Çünkü mülteci sorunu tüm dünyada iki yolla çözülmesi mümkün olan bir sorun: döndürülmesi mümkün olanlar döndürülsünler, biz bunu zamanında yaptık, döndürülmesi mümkün olmayanlar ise bulundukları yerlere adapte edilsinler.
Geri dönenler ülkemizin eşit haklara sahip vatandaşları olmak istiyorlar. Şu anda seçim kampanyası sürecindeyiz, birçok yerleşim yerini ziyaret ettiğimiz gibi Gal’e de gidiyoruz. Onların tümü öncelikli olarak vatandaşlık meselelerinin bir an önce çözülmesini istiyorlar. Genel olarak biz, onları ülkemizin eşit haklara sahip vatandaşları yapmak ve tüm iç süreçlerimize adapte etmeyi istiyoruz.
Abhazya’da son 20 yılda iki defa Gürcistan ile savaş yaşamış bir nesil yaşıyor. Bu insanlar bugün huzurlu bir hayat yaşayabiliyor mu?
Genç insanların organize gruplarından söz edecek olursak, Abhazya’da 12 gençlik örgütümüz var. Bunlardan ikisi ‘Adil seçimler için’ kampanyasına katılıyor, yani tarafsızlar ve seçimlerde gözlemci olacaklar. On örgüt ise açıkça benim adaylığımı destekleme kararı aldı.
Abhazya’nın yabancı yatırımcılara ihtiyacı var, ancak birçok potansiyel yatırımcı açısından statüsü şüphe altında olan bir ülkeye yatırım yapmak zor?
